Συνέντευξη με τον ποιητή κύριο Γιώργο Τσελώνη "Μότο μου είναι το 'No guru, no method, no teacher!''

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

΄  Σήμερα έχω την χαρά να φιλοξενώ στην στήλη των συνεντεύξεων τον ποιητή κύριο Γιώργο Τσελώνη. Τον ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο καί τις απαντήσεις του. Από τις εκδόσεις Κέδρος κυκλοφορεί η εξαιρετική ποιητική του συλλογή με τίτλο ''ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΟΝΕΙΡΩΝ''. Του εύχομαι να είναι καλοτάξιδη. Μπορείτε να την προμηθευτείτε είτε από το επίσημο site του εκδοτικού,είτε από κάποιο βιβλιοπωλείο,είτε κατόπιν επικοινωνίας με τον ίδιο τον συγγραφέα στο e-mail επικοινωνίας: gtselonis1978@hotmail.com .

                                                

                                             Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΚΥΡΙΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΕΛΩΝΗΣ

                                                         Για να δούμε τι μοιράστηκε μαζί μας...

ΕΡΩΤΗΣΗ 1: Τι είναι για εσάς η ποίηση; Ποια εσωτερική σας ανάγκη έρχεται να ‘’αγκαλιάσει’’;

Γ.Τ. Μου είναι αδύνατον να ορίσω την Ποίηση. Η ομορφιά της βρίσκεται παντού –και ιδιαίτερα στις αθέατες λεπτομέρειες και στα μικρά, καθημερινά πράγματα–, οπότε αν επιχειρούσα να επινοήσω έναν ορισμό της φοβάμαι ότι η ίδια η ουσία της θα γλιστρούσε μέσ’ από τα χέρια μου σαν άμμος ή σαν υδράργυρος. 

ΕΡΩΤΗΣΗ 2: Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος η ποιητική σας συλλογή με τίτλο ‘’ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΟΝΕΙΡΩΝ’’. Να είναι καλοτάξιδη. A) Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια; B) Πώς έγινε η επιλογή του τίτλου ‘’ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΟΝΕΙΡΩΝ’’; Ποια η σύνδεσή του με τα ποιήματα;

Γ.Τ. Το βιβλίο περιέχει 54 ποιήματα –  τόσο έμμετρα όσο και σε ελεύθερο στίχο. Επίσης, ένα σύντομο επίμετρο με τίτλο «Στήνοντας τον τοπογραφικό μου εξοπλισμό στις παρυφές των ονείρων» όπου παραθέτω την πεποίθησή μου ότι τα όνειρα των ανθρώπων δομούνται από μια «εσωτερική γεωγραφία», τόσο προσωπική (για τον καθένα μας) όσο και συλλογική (για όλη την ανθρωπότητα), η οποία αναδύεται με τις δικές τις αρχετυπικές συντεταγμένες. Το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της ζωής μας επισκεπτόμαστε επανειλημμένως αυτές τις παράλληλες διαστάσεις (ή «μη-τόπους») αποτελεί για εμάς –ή τουλάχιστον θα έπρεπε ν’ αποτελεί– πηγή έμπνευσης και πολύτιμο οδηγό για να πορευόμαστε στη ζωή. Για να μπορέσει κανείς ν’ αποκρυπτογραφήσει τους συμβολισμούς και τις αναπαραστάσεις των ονείρων του πρέπει να γίνει «τοπογράφος» της ολότελα προσωπικής, εσωτερικής του γεωγραφίας.

Στη συνέχεια παραθέτω ένα παράρτημα με πραγματολογικές σημειώσεις που αντιστοιχούν σε ορισμένα ποιήματα. Φερ’ ειπείν, σίγουρα υπάρχουν αναγνώστες που δεν γνωρίζουν τι είναι ο trickster, ο καταχανάς, η ερυσιβώδης όλυρα, το kava kava, ή το lingam – πόσο μάλλον ο αινιγματικός «Κόκκινος χορός»! 

Στο τέλος παρατίθεται ένας προτεινόμενος ψυχεδελικός οδηγός με μουσικές προτάσεις που μπορούν ν’ ακουστούν παράλληλα –σχεδόν αντιστικτικά– με τα ποιήματα, αφού έχουν λειτουργήσει ως πηγή έμπνευσής μου για να γραφτεί το συγκεκριμένο υλικό.

ΕΡΩΤΗΣΗ 3: Πόσος χρόνος χρειάστηκε για να ολοκληρώσετε την ποιητική συλλογή;

Γ.Τ. Τα ποιήματα της συγκεκριμένης συλλογής είναι περίπου 15 ετών. Τα 3/4 εξ αυτών έχουν γραφτεί σχεδόν «αυτόματα» κι έχουν υποστεί ελάχιστες διορθώσεις και περαιτέρω επεξεργασία, διότι έμεινα αμέσως ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα. Λίγα μόνο από αυτά χρειάστηκαν περισσότερο χρόνο για να πάρουν την τελική τους μορφή. Φυσικά, αυτή τη στιγμή επεξεργάζομαι κι άλλο υλικό, δηλαδή κάποια πρόσφατα ποιήματα που έχουν γραφτεί τα τελευταία τρία χρόνια (κάποια εξ αυτών είναι πεζόμορφα), αλλά και παλαιότερες ιδέες της περιόδου 2000-2005, οι οποίες έχουν αρχίσει να μετουσιώνονται σε κάτι διαφορετικό. Όλα αυτά θα περιληφθούν στην επόμενη ποιητική μου συλλογή. 

ΕΡΩΤΗΣΗ 4: Το εξώφυλλο της ποιητικής συλλογής κοσμεί ένα εξαιρετικό έργο που το έχετε φιλοτεχνήσει εσείς ο ίδιος. Πώς επιλέξατε τον συγκεκριμένο πίνακα για το εξώφυλλο; Πείτε μας λίγα λόγια.

Γ.Τ. Δημιούργησα το εικαστικό έργο του εξωφύλλου νυχτερινές ώρες, πριν από 22 χρόνια, στα 20 μου, χρησιμοποιώντας μικτή τεχνική (λάδι, μαρκαδόρους, ξυλομπογιές). Τη στιγμή που το ζωγράφιζα δεν είχα στο μυαλό μου κάτι συγκεκριμένο. Όλη η δημιουργική διαδικασία είχε μπει στον «αυτόματο πιλότο», καθώς ως μοναδικό  οδηγό είχα τη ροή της συνείδησής μου – ή, τέλος πάντων, οτιδήποτε αναδυόταν από το υποσυνείδητό μου (ή ακόμη και από τη σφαίρα του ασυνειδήτου). Μόνο αρκετά αργότερα συνειδητοποίησα ότι επρόκειτο για… αυτοπροσωπογραφία, αφού η εικονιζόμενη φιγούρα ήμουν εγώ. Η μορφή που βλέπετε αντιπροσωπεύει απολύτως τον τρόπο ζωής και την οπτική μου απέναντι στα πράγματα εκείνη την περίοδο. Ο τοπογράφος των ονείρων μου ήμουν δηλαδή εγώ ο ίδιος: ένας «ψυχοπλοηγός» του αχαρτογράφητου εσωτερικού μου κόσμου.

ΕΡΩΤΗΣΗ 5: Μπορεί η ποίηση να βοηθήσει να αλλάξει ο κόσμος προς το καλύτερο;

Γ.Τ. Μόνο η ποίηση μπορεί να προκαλέσει μια τόσο βαθιά κοσμογονική αλλαγή! Η συνειδητότητα που η ποίηση επιδιώκει να χαρίσει στους ανθρώπους στηρίζεται στην απόλυτη ισορροπία ανάμεσα στον νου και στην καρδιά. Το εξέφρασαν και οι Country Joe & the Fish με το “Electric music for the mind and body” αλλά και οι Funkadelic με το “Free your mind and your ass will follow”. Η ποίηση έχοντας ως «πολιορκητικό κριό» την αγάπη, τον έρωτα και τη φαντασία οραματίζεται έναν κόσμο χωρίς μισαλλοδοξία και κυρίως μη συμπλεγματικό, μη ενοχικό, διότι αυτή ακριβώς είναι η ρίζα του προβλήματος!

ΕΡΩΤΗΣΗ 6: Τι θα επιθυμούσατε να ‘’κρατήσουν’’ οι αναγνώστες από την επαφή τους με την ποιητική σας συλλογή;

Γ.Τ. Αναμφιβόλως τις συνειρμικές εικόνες που ξεπηδούν απ’ τις σελίδες! Θα ήθελα να τους μείνει η αίσθηση ότι έχουν «ταξιδέψει» με τα μάτια κλειστά – όπως συμβαίνει με την ακρόαση καλειδοσκοπικής μουσικής που μας εξιτάρει τη φαντασία… Να αισθανθούν σαν να έχουν ξεπροβάλει απ’ τον παράλληλο κόσμο ενός ψυχεδελικού φιλμ όπου, ανά πάσα στιγμή, όλα είναι δυνατά ή από τις παράλληλες διαστάσεις ενός ολοζώντανου πίνακα ζωγραφικής που παγώνει τον χρόνο ή λειτουργεί ως χρονομηχανή! Επίσης να νιώσουν σαν να έχουν μόλις αναδυθεί από τις σελίδες ενός ψυχοτροπικού κόμικ με στοιχεία γκροτέσκου χιούμορ κι εξωφρενικής φαντασίας. Κυρίως, όμως, θα χαρώ ιδιαίτερα αν ο αναγνώστης/η αναγνώστρια διακρίνουν κάπου τους εαυτούς τους μέσ’ απ’ τις αλλεπάλληλες μεταμορφώσεις που διαδέχονται η μία την άλλη στους στίχους των ποιημάτων ή αν αντικρίσουν την όψη τους μες στις αντανακλάσεις των όρθιων κατόπτρων που έχω στήσει.

ΕΡΩΤΗΣΗ 7: Θα διαλέγατε έναν από τους τόπους που επισκεφτήκατε μέσω των ονείρων σας για μόνιμη κατοικία σας;

Γ.Τ. Δεν θα ‘λεγα ότι βιάζομαι, γιατί, ούτως ή άλλως, εκεί ανήκουμε. Από εκεί αναδυθήκαμε κι εκεί θα επιστρέψουμε: στον «μη-τόπο», στην άχρονη μήτρα των αρχετύπων όπου όλα είναι Ένα και απολύτως κατανοητά στην ουσία τους χωρίς να παρεμβάλλονται «σκιές».

ΕΡΩΤΗΣΗ 8: Προτείνετε στους αναγνώστες έναν ‘’ψυχεδελικό ηχοταξιδιωτικό οδηγό’’ παράλληλα με την ανάγνωση των ποιημάτων. Πού πιστεύετε ότι θα βοηθήσει αυτό; Κάνατε κι εσείς το ίδιο, όταν γράφατε τα ποιήματα;

Γ.Τ. Όπως ανέφερα και παραπάνω, οι μουσικές προτάσεις που παραθέτω στο τέλος του βιβλίου μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά προς την ανάγνωση των ποιημάτων. Οι αναγνώστες που τρέφουν ιδιαίτερη αδυναμία στη μουσική σίγουρα θ’ αντιληφθούν τι εννοώ… Η σχέση μου με τη μουσική είναι άκρως βιωματική. Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή χωρίς αυτήν· θεωρώ πως δεν θα είχε κανένα απολύτως νόημα. Δεν αναφέρομαι μόνο στους στίχους, αλλά –ακόμη περισσότερο– στην ιερή, εξαγνιστική επίδραση της ίδιας της Μουσικής. Για μια μεγάλη περίοδο της ζωής μου –όταν όλα βιώνονταν πιο έντονα– ένιωθα ότι δεν ανέπνεα με οξυγόνο αλλά με νότες. Ως ακροατής έχω «προχωρήσει» τόσο βαθιά στη βιωματική σχέση μου με τη μουσική ώστε πλέον –υπό δεδομένες συνθήκες– συνειρμικά είμαι σε θέση να «οπτικοποιώ» τα τραγούδια και τις συνθέσεις που ακούω... Πιστεύω πως οποιοσδήποτε μπορεί να μιμηθεί με στιλιζαρισμένο τρόπο τους πνευματώδεις στίχους-αποφθέγματα της Κικής Δημουλά και είναι πολύ εύκολο να δηλώσει επηρεασμένος απ’ το ύφος γραφής/τους στίχους του Bob Dylan, του Leonard Cohen και του Nick Cave προσπαθώντας να τους αναπαράγει ή ακόμη και να τους παπαγαλίσει. Τι γίνεται όμως με τη μουσική; Σου γεννάει συνειρμικές εικόνες και αναπαραστάσεις; Κι εν τέλει ποια ακριβώς είναι η μυθοπλασία που καταθέτεις; Πώς θ’ αποτυπώσεις στο χαρτί (με λέξεις-εικόνες) τις εντυπώσεις σου από τη μουσική όταν βρεθείς ολομόναχος κι ολότελα γυμνός απέναντί της; Πώς θ’ αποτυπώσεις αυτό που σκιρτά μέσα σου απ’ την ακρόαση μιας κοινής πεντατονικής ηπειρώτικης/αφρικανικής/ινδικής κλίμακας ή ενός αμιγώς ελληνικού παραδοσιακού σκοπού, ενός ορχηστρικού ρεμπέτικου του Μεσοπολέμου που «πατάει» σε ανατολίτικα ταξίμια/μακάμια, ή από την ακρόαση ενός άλμπουμ των John Coltrane, Jimi Hendrix, Miles Davis, Don Cherry, Lee “Scratch” Perry, Embryo, Can, Hawkwind, King Crimson, Wim Mertens, Μάνου Χατζιδάκι, Dead Can Dance, Tuxedomoon, Godspeed You! Black Emperor, Cinematic Orchestra, Satie, Ravel ή Debussy; Αν η τελική αποτύπωση δεν είναι «υπερρεαλιστική» ή «ψυχεδελική», τότε οπωσδήποτε θα περιέχει το στοιχείο της ονειροπόλησης και θα είναι… ιμπρεσιονιστική, αφού θα διαθλασθεί μέσα από την ολότελα δική σου, προσωπική οπτική.

ΕΡΩΤΗΣΗ 9: Τέλος, έχετε κάποιο μότο ζωής που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;

Γ.Τ. Υπάρχει ένας δίσκος του Van Morrison με τίτλο “No guru, no method, no teacher”. Συνεπώς, δεν υπάρχει κοινός μπούσουλας για όλους τους ανθρώπους. Η ίδια η ζωή θα σου δώσει τα μαθήματα που χρειάζεσαι, αρκεί να είσαι σε θέση να την αφουγκραστείς. Δεν πιστεύω στα μακρόπνοα, μακροπρόθεσμα και μεγαλεπήβολα σχέδια. Απλώς αυτοσχεδιάζω προσπαθώντας να προσαρμόζομαι στην πραγματικότητα με τους δικούς μου ρυθμούς. Κινούμαι με αργά αλλά σταθερά βήματα.

 

                               Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο και τις απαντήσεις σας.

                               Με εκτίμηση, Κυριακή Γανίτη από το Blog Dominica Amat