Ίσκιοι στο φως

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

   Η ζωή μας είναι γλυκόπικρη. Αποδεδειγμένα,οι λύπες είναι περισσότερες από τις χαρές. Παρ'όλα αυτά,εμείς επιμένουμε να εστιάζουμε μόνο στα καλά κι όχι στα κακά. Εγώ συνηθίζω να λέω πως τα αγαπημένα μας πρόσωπα,κυρίως η οικογένειά μας,είναι οι ηλιαχτίδες που φωτίζουν την ζωή μας,κι όταν λείψουν χάνεται όλη η ομορφιά κι η ευτυχία. Βέβαια,κατά την διάρκεια του βίου μας θα περάσουν από δίπλα μας πολλοί άνθρωποι. Άλλοι θα παίξουν σημαντικό ρόλο καί θα μείνουν μέχρι τέλους,άλλοι θα είναι απλοί περαστικοί,άλλοι θα έρθουν σαν σκιές που θα μας προκαλέσουν μεγάλη δυστυχία,καλύπτοντας το φως που μας ''λούζει'' κι άλλοι θα έρθουν για λίγο,που στο τέλος θα φανεί πιο πολύ κι από το πολύ. Η παρουσία τους θα είναι καταλυτικής,μην σας πώ ζωτικής,σημασίας για εμάς.
   Η συγγραφέας κυρία Άρτεμις Παπανδρέου επανέρχεται δυναμικά με το νέο της βιβλίο,με τίτλο ''Ίσκιοι στο φως'',το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη. Πρόκειται για ένα κοινωνικό μυθιστόρημα,που κάλλιστα θα μπορούσε να βασίζεται σε αληθινή ιστορία. Ένα μυθιστόρημα που με κατέστησε ''δέσμιά'' του καί με ''ρούφηξε'' ολόκληρη. Τί κι αν ήθελα να το διαβάσω σε δύο μέρες; Δεν μπόρεσα να το αφήσω από τα χέρια μου. Το ξεχώρισα σαν βιβλίο γιατί με προβλημάτισε. Με γέμισε σκέψεις καί συναισθήματα. Το μόνο σίγουρο είναι πως θα μείνει αρκετό καιρό νωπό στην μνήμη μου.
   Από τις αρχές του έτους,έχω την ευκαιρία να έρχομαι σε επαφή με την γραφή συγγραφέων που μέχρι πρότεινος δεν είχε τύχει καί αισθάνομαι να με πλημμυρίζει μεγάλη ευφορία,όταν συμβαίνει αυτό. Μία εξ αυτών είναι καί η συγγραφέας κυρία Άρτεμις Παπανδρέου. Δηλώνω,πλέον,γοητευμένη από την πένα της καί μελλοντικά θα αναζητήσω να διαβάσω κι άλλα έργα της.
  Η συγγραφέας,με μεγάλη λεπτότητα,προσοχή καί σεβασμό,μέσα από την υπόθεση του νέου της μυθιστορήματος καταπιάνεται κι αναδεικνύει το ζήτημα της ενδοοικογενειακής,λεκτικής καί σωματικής βίας που ασκείται,κατά κόρον,από τους άνδρες προς τις συζύγους τους. Όχι,δεν το κάνει με τρόπο γραφικό κι ούτε απλά καί μόνο για να προκαλέσει τους αναγνώστες να διαβάσουν το βιβλίο της,χρησιμοποιώντας ως δέλεαρ ένα τόσο δύσκολο κι επίπονο θέμα. Αντιθέτως,παρουσιάζει το ζήτημα στις πραγματικές του διαστάσεις.
  Στόχος της συγγραφέως,τουλάχιστον εγώ έτσι το εκλαμβάνω,είναι να αφυπνίσει συνειδήσεις. Να δώσει δύναμη καί κουράγιο σε όλες τις γυναίκες εκεί έξω που βιώνουν αυτήν την αρρωστημένη κατάσταση. Να ταρακουνήσει τους αναγνώστες από την θέση τους καί να δούν κατάματα το πρόβλημα κι επιτέλους να δοθεί μία οριστική λύση καί να μην εθελοτυφλούν. Γιατί,αν δεν δράσουμε έγκαιρα,τα πράγματα θα πάρουν άλλη τροπή. Άλλωστε,πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει για δολοφονίες γυναικών από τους συζύγους τους;
  Για μένα το βιβλίο είναι ένας φόρος τιμής σε όλες εκείνες τις γυναίκες εκεί έξω που πάλεψαν καί παλεύουν ακόμη με αυτόν τον ''δαίμονα''. Σε όσες κατάφεραν καί τον νίκησαν καί σε όσες δεν άντεξαν καί έχασαν την μάχη. Όλες τους είναι,όμως,σύμβολα κατά της βίας. Βλέπετε,αυτή η μάχη είναι μία από τις πιο δύσκολες καί φαντάζει άνιση. Η νίκη,όχι μόνο φέρνει την πολυπόθητη ελευθερία καί λύτρωση,μα νιώθει κανείς πως μπορεί να ανασάνει ξανά.
  Πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να αναρωτιέται,πως γίνεται να έχουμε εξελιχθεί τόσο πολύ σαν κοινωνία σε διάφορους τομείς κι ακόμη να υφίσταται αυτή η κατάσταση. Για να είμαι ειλικρινής,η πρώτη μου σκέψη είναι γιατί οι κακοποιημένες γυναίκες δεν φεύγουν από αυτές τις καταστροφικές σχέσεις. Μετά,συνειδητοποιώ ότι είναι πολύ εύκολο κάποιος να τους το λέει,αλλά αντίξοο να γίνει. Όχι απαραίτητα γιατί υπάρχουν παιδιά,αλλά επειδή δεν υπάρχει κάποιος/α για να στηρίξει αυτές τις γυναίκες. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πόση δύναμη ασκούν πάνω τους οι δήμιοί τους,γιατί για μένα αυτό είναι,καί δεν έχουν το ψυχικό σθένος να τολμήσουν να δραπετεύσουν. Μην ξεχνάτε,πως μέχρι πριν κάποια χρόνια οι ίδιοι οι συγγενείς των θυμάτων τις προέτρεπαν να κάτσουν εκεί καί να υπομείνουν τα πάντα καί να μην διαλύσουν το σπίτι τους,είτε εξαιτίας των παιδιών,είτε για τον φόβο της πιθανής κατακραυγής από τον περίγυρο. Με συγχωρείτε πολύ,αλλά κανένα παιδί δεν είναι ευτυχισμένο βλέποντας την μάνα του να βιώνει όλα αυτά,ή,στην χείριστη περίπτωση δολοφονημένη από τα χέρια του πατέρα του. Καί μία συμβουλή προς όλους κι όλες εσάς. Σταματήστε να σας νοιάζει το τι θα πεί ο κόσμος. Δεν ζούν μέσα στο σπίτι σας για να ξέρουν,κι εκτός αυτού,ας κοιτάνε την δική τους τη ζωή.
  Ο λόγος του βιβλίου είναι σαν μία εκ βαθέων εξομολόγηση της πρωταγωνίστριας. Είναι χειμαρρώδης καί αδιάκοπος. Πλημμυρισμένος από περιγραφικές εικόνες καί συναισθήματα,που δεν πρόκειται να αφήσουν κανέναν ανεπηρέαστο. Το βιβλίο είναι άρτια δομημένο καί ευανάγνωστο. Ευτυχώς,παραλείπονται περιττές επαναλήψεις,ή,''κοιλιές'' που θα χάλαγαν όλη την ουσία του.
  Στο πρόσωπο της πρωταγωνίστριας συγκεντρώνονται όλες οι μορφές των κακοποιημένων γυναικών. Μία ταύτιση μαζί της είναι δεδομένη. Ας λειτουργήσει,τουλάχιστον,ως παράδειγμα προς μίμηση για όλες εκεί έξω. Να μαζέψουν τα κομμάτια τους καί να βρούν όλη την δύναμη που χρειάζεται για να αποτινάξουν από πάνω τους αυτό το βαρύ φορτίο,αυτήν την θηλιά που τις πνίγει... Ακόμη κι αν δεν τα καταφέρουν,θα ξέρουν ότι πάλεψαν. Οι ίσκιοι πάντα θα ελλοχεύουν καί θα προσπαθούν να κρύψουν το φως,αλλά εσείς πάντα να βάζετε τα δυνατά σας καί να μην τους το επιτρέπετε.
  Τέλος,ένα σημείο του βιβλίου που μου άρεσε πάρα πολύ,είναι το πως η συγγραφέας διαχωρίζει τις σχέσεις ανάμεσα στα ζευγάρια καί την σχέση που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στα παιδιά με τον πατέρα τους. Κρατάει αντικειμενική καί σωστή στάση. Δεν φανατίζει,ούτε εξαγριώνει. Τα παιδιά από μόνα τους,χωρίς να τα επηρεάσει,ή,τα δασκαλέψει κάποιος,πρέπει να αποφασίσουν τι στάση θα κρατήσουν. Το κάλλιστο είναι να μείνουν έξω από όλο αυτό.
  Θα ακουστώ σκληρή,το ξέρω,αλλά δεν μπορώ να δώσω απλόχερα άφεση αμαρτιών σε κάποιον άνδρα που ασκεί βία στην γυναίκα καί τα παιδιά του,ακόμη κι αν δηλώνει μετανιωμένος. Το αν συνειδητοποιούν,έστω κι αργά,ό,τι έκαναν,δεν μπορούν με μία ''συγγνώμη'' να το πάρουν πίσω. Αυτό υπόκειται πάνω στον καθένα,γι'αυτό καί σέβομαι κάθε άποψη.
   Δεν νομίζω πως απομένει κάτι άλλο να σας πώ,πέραν του να αναζητήσετε καί να το διαβάσετε το βιβλίο. Μας αφορά όλους κι όλες.
                                                               Καλές σας αναγνώσεις!

                                                                        ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ο φόβος της σκιάς του την είχε γραπώσει στα νύχια του. Η λογική της, στην αρχή, αντιστεκόταν σθεναρά. Όμως η αντίδραση έγινε θυμός, ο θυμός ενοχή και η ενοχή απόγνωση που θόλωσε το βλέμμα. Η απελπισία είχε τυλίξει γύρω της ένα μαύρο σεντόνι και στραγγάλιζε κάθε κύτταρο του μυαλού της. Μα, μέσα της, η ψυχή σάλπιζε ελευθερία. Μια απόλυτη στιγμή παράνοιας την έφερε αντιμέτωπη με την ψυχρή ανάσα του θανάτου. Το επεδίωξε. Τότε, όμως, η ζωή όρισε τους δείχτες του ρολογιού της να κινηθούν αντίστροφα. Μηδένισε το κοντέρ της. Και πήρε να μετρά από την αρχή. Με καινούργια νήματα στον αργαλειό της, με νέα υφάδια και στημόνια ξεκίνησε να υφαίνει όνειρα, να υφαίνει χαρά, έρωτα, δημιουργία… Ξεκίνησε να τη ντύνει, επιτέλους, με χρώματα…

Οι ίσκιοι που την κυνηγούν, όμως, θ’ αφήσουν την ψυχή της να λιαστεί στο φως; Ή μήπως θα γίνουν χειρότεροι κι από εφιάλτες;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΑΡΤΕΜΙΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΜΙΧΑΛΗ ΣΙΔΕΡΗ