Η ΡΑΦΤΡΑ

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

    Πόση ομορφιά καί πόση ιστορία κρύβει η χώρα μας; Πόση αδικία καί πόσο καημό; Πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να μετριαστεί ο πόνος καί να κλείσουν οι πληγές; Θεωρώ πως ποτέ δεν θα στερέψουν οι μαρτυρίες των ανθρώπων που έζησαν όλα τα δεινά καί πάντα θα υπάρχει κάτι που θα πρέπει να ειπωθεί καί να μην λησμονηθεί. Αλίμονο! Λαός που ξεχνάει την ιστορία του,είναι καταδικασμένος στο να πράξει τα ίδια λάθη. Η ιστορία μας είναι η παρακαταθήκη καί η προίκα μας. Είναι μεγάλο κομμάτι αυτού που είμαστε σήμερα καί θα μεταλαμπαδεύσουμε στις επόμενες γενιές.

   Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ψυχογιός το νέο βιβλίο της συγγραφέως κυρίας Αργυρούς Μαργαρίτη,με τίτλο ''Η ράφτρα''. Η χαρά μου είναι διπλή που μου δόθηκε η ευκαιρία να διαβάσω καί να σας μιλήσω για το συγκεκριμένο βιβλίο. Κι αυτό γιατί είναι η πρώτη μου επαφή με την γραφή της συγγραφέως -ξέρετε πόσο πολύ μου αρέσει να ανακαλύπτω έργα όλο καί περισσότερων συγγραφέων που μέχρι πρότεινος δεν είχε τύχει- καί κατά δεύτερον εξαιτίας της κατηγορίας που ανήκει το βιβλίο. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό ιστορικό-κοινωνικό μυθιστόρημα που με καθήλωσε από την αρχή καί κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον μου μέχρι το τέλος.

    Η αγάπη μου για την ιστορία είναι μεγάλη. Η μόνη μου ένσταση είναι για τον τρόπο που πολλοί/ες ιστορικοί,ή,ακαδημαϊκοί επιλέγουν να την αποτυπώσουν πάνω στο χαρτί. Τολμώ να πώ πως ο ξύλινος,μονότονος λόγος τους μπορεί να με αποτρέψει πολλές φορές από την ανάγνωση ανάλογων βιβλίων. Επιθυμώ να μαθαίνω την ιστορία μέσα από μυθιστορήματα -ιστορικά ακριβή- που θα τα χαρακτηρίζει ένας πιο οικείος κι εύπεπτος λόγος,απαλλαγμένος από τάσεις υπερβολής,ή,άσκοπης χρήσης βερμπαλισμών. Βέβαια,αυτό είναι κάτι που εναπόκειται στις προτιμήσεις του εκάστοτε αναγνώστη.

    Η συγγραφέας κυρία Αργυρώ Μαργαρίτη σαν άλλη ράφτρα θα ''ράψει'' ένα ονειρικό σκηνικό καί θα το τοποθετήσει μέσα στην υπόθεση του βιβλίου. Θα έχουμε την δυνατότητα να μάθουμε την ιστορία του βασανισμένου τόπου της Θράκης καί των ανθρώπων που ζούσαν εκεί. Θα ρίξει φως σε άγνωστες,ή λιγότερο γνωστές πτυχές της ιστορίας καί θα μας κάνει να νιώσουμε,έστω καί για λίγο,την απόγνωση,τον τρόμο κι όλα αυτά τα συναισθήματα που βιώναν οι ήρωες εκείνη την στιγμή. Θα γίνουμε ένα με εκείνους. Θα δούμε όλα τα γεγονότα μέσα από τα δικά τους μάτια. Θα τρέξουμε για να σωθούμε. Θα αναζητήσουμε τους δικούς μας ανθρώπους. Θα βιώσουμε την ατίμωση καί θα παλέψουμε για την ελευθερία καί για τα ιδανικά μας. Καί μέσα σε όλα αυτά,ποιά η θέση του έρωτα;

   Η άψογη σκιαγράφηση των χαρακτήρων των ηρώων από την συγγραφέα βοηθά να εκπέμπουν οι ήρωες μία αληθοφάνεια που τους καθιστά προσεγγίσιμους καί αγαπητούς,ή όχι από το αναγνωστικό κοινό. Το θεωρώ απαραίτητο στοιχείο όταν μιλάμε για ιστορικά μυθιστορήματα. Είναι επιτακτική ανάγκη να καταλάβουμε πως αυτά όντως συνέβησαν στην πραγματικότητα καί οι ήρωες ήταν απλοί άνθρωποι σαν εμάς. Δείτε το σαν ένα καλό μάθημα για την ζωή μας. 

    Ο λόγος της συγγραφέως είναι μεστός καί αδιάκοπος. Δεν προβαίνει σε κουραστικές,περιττές επαναλήψεις,ούτε κάνει ''κοιλιές'' σε κάποιο σημείο. Ντύνεται με την παραδοσιακή θρακιώτη ενδυμασία καί την τοπική ντοπιολαλιά σε καίρια σημεία,τόσο όσο,ώστε να είναι ταιριαστή με το ύφος του βιβλίου καί να μην κουράζει τον αναγνώστη. Ταυτόχρονα κάνει χρήση άφθονου λεξιλογίου,πολλών καί περιγραφικών εικόνων καί πληθώρα συναισθημάτων που απειλούν να μας ''πνίξουν'' σαν τα ορμητικά νερά ενός χειμάρρου.

   ''ΘΡΑΚΗ, 1895-1913. Στη μαγική πόλη της Ξάνθης, σπουδαίες μοδίστρες με ασημένιες δαχτυλήθρες ντύναν τις Θράσσες με την τελευταία λέξη της μόδας. Κι ολόγυρα καπνοχώραφα με το χρυσόφυλλο φυτό που γέμιζε παράδες τους καπνέμπορους. Αρχοντικά με ζωγραφισμένα ταβάνια, το βουνό με τους θρύλους… Θα μπορούσε να είναι όμορφη η ζωή, αν δε σπέρνανε φωτιά οι κομιτατζήδες. Στα πλούσια αρχοντόσπιτα, στα ταπεινά πετρόχτιστα του Σαμακώβ, σε ένα παράξενο μοναστήρι, ράβουν και ξηλώνουν τη ζωή τους τα πρόσωπα αυτής της ιστορίας. Κεραστώ: Η ράφτρα. Για να διασώσει μια πάνινη ταυτότητα, μαθαίνει να πατά βελονιές. Μα τρύπωσε πάνω στην καρδιά της τάματα βαριά, κι όταν εκείνος ο άντρας μπήκε στη σπηλιά της, δε γινόταν να τον υποτάξει με τις χάρες του θηλυκού, γιατί είχε ξυρίσει το κεφάλι, είχε βάλει φούμο στα μούτρα, αυτός τηνε νόμιζε αγόρι. Μήτσος Γιαβάσογλου: Ο αντάρτης καπνέμπορος. Μεγάλο πάθος ο καπνός και η λευτεριά της Θράκης. Όταν λαβώθηκε σε κείνο το αλισβερίσι με τους λαθρέμπορες, νόμιζε πως η πληγή του θα κλείσει γρήγορα. Μα εκείνη η ράφτρα τονε σακάτεψε με το ασημένιο της βελόνι. Ένα μυθιστόρημα που θα μπορούσε να είναι παραμύθι ανατρεπτικό, με αρχοντόπουλα, κυράδες και θεριά που ράβουν τα πάθη, τους έρωτες, τα μυστικά και τις προδοσίες με γερές βελονιές πάνω στη ζωή τους. Εκεί στη Θράκη: Ξάνθη, Γενί Κιοΐ, Ντεντέαγατς, Γκιουμουλτζίνα, Αντριανού...'' (Περίληψη οπισθοφύλλου)

   Ένα ακόμη στοιχείο του βιβλίου που συνέβαλε ώστε η ιστορία του να είναι τόσο θελκτική κι ενδιαφέρουσα στα μάτια μου,ήταν η απόφαση της συγγραφέως να αναφερθεί στους Βούλγαρους κι όσα εκείνοι με την σειρά τους διέπραξαν εις βάρος του αθώου ελληνικού πληθυσμού. Από τους βιασμούς καί τις λεηλασίες έως καί τις δολοφονίες καί τα παιδομαζώματα. Είναι γνωστό το τι έχουν κάνει οι Τούρκοι στους Έλληνες εκείνης της περιοχής,οπότε ήθελα να μάθω περισσότερα καί για τους άλλους κατακτητές καί να εμπλουτίσω τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις μου. Βλέπετε,υπάρχουν πολλά αγκάθια στην σύγχρονη ιστορία της χώρας μας που την πληγώνουν καί κατ'επέκταση κι εμάς...

    Το βιβλίο δεν έχει πολύ καιρό που έχει κυκλοφορήσει,οπότε κάπου εδώ επιλέγω να κλείσω την κριτική μου γι'αυτό. Επιλέγω να κρατήσω όλα αυτά που μου πρόσφερε απλόχερα ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του. Σίγουρα θα μείνει αρκετό καιρό νωπό στην μνήμη μου. Το βιβλίο είναι πολύ δυνατό κι ουσιαστικό κι αξίζει της προσοχής του αναγνωστικού κοινού. Είτε είστε λάτρεις ανάλογων μυθιστορημάτων,είτε όχι,σας προτείνω να το διαβάσετε. Είμαι πεποισμένη πως θα το βρείτε πολύ αρεστό καί ικανοποιητικό. Άκρως διδακτικό ως ένα μάθημα ιστορίας.

                                                          Καλές σας αναγνώσεις!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΨΥΧΟΓΙΟΣ