Το ναυάγιο

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

   Γίνεται ένας συγγραφέας,που έχει το δικό του μοτίβο γραφής,να καταφέρνει κάθε φορά να μας προσφέρει το κάτι διαφορετικό στα έργα του,εκπλήσοντας μας ευχάριστα; Κι όμως γίνεται. Ο συγγραφέας Σπύρος Πετρουλάκης είναι η τρανή απόδειξη πως κάτι ανάλογο είναι εφικτό. Άν καί τον διακρίνει ένα προσωπικό ύφος σε όλα του τα βιβλία που απευθύνονται σε ενηλίκους (έχω διαβάσει σχεδόν όλα εκτός από δύο που βρίσκονται στη λίστα προς αγορά),το καθένα από αυτά είναι ξεχωριστό. Βασισμένες οι ιστορίες τους σε κοινωνικά ζητήματα που απασχολουν καθημερινά όλους κι όλες μας,έρχονται για να μας προβληματίσουν,να μας δώσουν συμβουλές καί εντέλει να παραμείνουν ζωντανά στη μνήμη μας για αρκετό διάστημα. Ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία του προηγούμενου βιβλίου του,ο συγγραφέας επανέρχεται δυναμικά με ένα νέο μυθιστόρημα που βασίζεται σε αληθινή ιστορία. Ο λόγος για το βιβλίο με τίτλο ''Το ναυάγιο'' που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μίνωας.

   ''Το ναυάγιο'' ο τίτλος του βιβλίου κι αυτόματα σκέφτηκα πόσα ναυάγια έχουν γίνει όλα αυτά τα χρόνια στη χώρα μας καί πόσα θύματα έχουμε θρηνήσει. Ένα από τα πιο γνωστά ναυάγια που μέχρι καί σήμερα το συζητάνε,είναι εκείνο που είχε συμβεί στα νερά της Φαλκονέρας έξω απ΄την Κρήτη το 1966. Εγώ καί η μητέρα μου το θυμόμαστε από τις διηγήσεις του πατέρα της που μας εξιστορούσε εκείνη την τραγωδία που έμελλε να αμαυρώσει την ιστορία του τόπου μας καί μέχρι καί σήμερα να ''στοιχειώνει'' εκείνο το μέρος. Βλέπετε,εμείς οι άνθρωποι έχουμε την τάση να ταυτίζουμε τα όποια άσχημα,ή,καλά συμβάντα με τον χώρο τελεσής τους. Σωστό,ή,λάθος έτσι γίνεται. Για μένα,όμως,η ευθύνη τέτοιων περιστατικών βαραίνει τις πλάτες των ανθρώπων που ήταν υπεύθυνοι κι όχι τα καιρικά φαινόμενα,ή,την θάλασσα... Ας πάψουμε να είμαστε ευθυνόφοβοι καί να ενδιαφερόμαστε μόνο για το προσωπικό μας συμφέρον. Η ανθρώπινη ζωή έχει αξία ανυπολόγιστη... 

   Κι αφού ''κάλυψα'' τον εαυτό μου σχετικά με τα όσα μου γέννησε ο τίτλος του βιβλίου,έπειτα έστρεψα το βλέμμα μου στην εικόνα που το κοσμεί. Άν καί δεν πρέπει να κρίνουμε ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του,εγώ θεωρώ πως ό,τι απεικονίζεται πάνω σε αυτό,δύναται να μας προϊδεάσει είτε θετικά,είτε αρνητικά. Πώς μπορεί να σχετίζεται ένα μπουκαλάκι που περιέχει άρωμα με την βύθιση ενός πλοίου; Τί μπορεί να ενώνει αυτά τα δύο εκ διαμέτρου αντίθετα στοιχεία; Με ποιόν τρόπο οι ζωές των ηρώων καί των ηρωϊδων του βιβλίου θα συνδεθούν με αυτά τα δύο καί πώς θα επηρεάσουν,ή όχι,το μέλλον τους; 

''8/12/1966, Φαλκονέρα, ώρα 02:06.

SOS από Ηράκλειον.

Στίγμα μας: 36° 52´ B., 24° 08´ A. Βυθιζόμαστε!"   

Ο ασύρματος του πλοίου σιγεί, όπως και οι φωνές των επιβατών. Η Ειρήνη με τον Απόστολο, που ξεκίνησαν για το ταξίδι της ζωής τους, τώρα παλεύουν να τη σώσουν. Η μάχη με τον ασύμμετρο εχθρό είναι μεγάλη και άνιση. Ποιος θα σωθεί; Ποιος θα χαθεί;" διαβάζουμε στο απόσπασμα που κοσμεί το οπισθόφυλλο κι αμέσως το μυαλό μας κατακλύζεται από αγωνία,φόβο καί περιγραφικές εικόνες που ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια μας. Γινόμαστε κι εμείς με τη σειρά μας επιβάτες του πλοίου που ψάχνουν απεγνωσμένα να βρούν τρόπους για να σωθούν... Παλεύουμε με τα κύματα καί το κρύο... Κοιτάμε ολόγυρά μας για να εντοπίσουμε κάποιον άνθρωπο που έχει επιζήσει. Φωνάζουμε δυνατά με όση φωνή μας έχει απομείνει μπας καί μας ακούσει κάποιος κι έρθει να μας σώσει... Οι δικοί μας άνθρωποι τί έχουν γίνει; Πώς θα ζήσουν από εδώ καί πέρα όσοι/ες απομείνουν πίσω; Ποιες αποφάσεις θα πρέπει να παρθούν καί πώς αυτές θα καθορίσουν την μετέπειτα πορεία μας;

   Η δράση του βιβλίου τοποθετείται σε δύο χρόνους καί έχει ένα κυκλικό σχήμα. Από το παρελθόν,θα περάσουμε στο παρόν των πρωταγωνιστών/στριων. Εκεί θα συναντήσουμε παλιούς καί νέους γνώριμους. ''Η Άρτεμις, τρεις μέρες μετά τον θάνατο της γιαγιάς της, ανακαλύπτει μερικές ξεθωριασμένες εφημερίδες μιας άλλης εποχής. Σε πρώτο πλάνο βρίσκεται το ναυάγιο του «Ηράκλειον». Η γυναίκα που αντικρίζει στην κυκλωμένη φωτογραφία τής θυμίζει τη γιαγιά της. Ίδιο όνομα, ίδιο πρόσωπο, μα διαφορετικό επώνυμο. Δίχως να το γνωρίζει, κρατά ένα κουβάρι με αγκαθωτά νήματα, που, καθώς ξετυλίγεται, τα αγκάθια του χώνονται βαθιά στην καρδιά της." (Περίληψη οπισθοφύλλου) 

  Ο συγγραφέας για ακόμη μία φορά κάνει μία βαθειά σκιαγράφηση των χαρακτήρων των ηρώων καί των ηρωϊδων του. Είναι άνθρωποι με ρεαλιστικά χαρακτηριστικά,πάθη,λάθη,εμπειρίες ζωής,επιθυμίες κι ένοχα μυστικά. Μέσα από εκείνους/ες θα αναδειχθούν πολλά. Από τον έρωτα,την μητρική αγάπη,την αυτοθυσία,την απόγνωση,την κακία έως καί την προσφορά στο συνάνθρωπο είτε με ιδιοτέλεια,είτε χωρίς κάποιο κρυμμένο όφελος από πίσω. Όπως καί στα προηγούμενα έργα του συγγραφέα,έτσι κι εδώ,τους/τις διακρίνει μία τραγικότητα. Μόνο που τώρα δεν είναι σε τέτοιο υπερβολικό βαθμό. Το κουβάρι,που περικλείει την οικογενειακή τους ζωή καί τα όποια συμβάντα καθόρισαν όλους κι όλες,θα ξετυλιχθεί κατά τη διάρκεια της εξιστόρησης καί θα έρθει να κλείσει οριστικά αυτός ο κύκλος. Μαζί,λοιπόν,με τους ήρωες καί τις ηρωϊδες του βιβλίου θα κάνουμε ένα μεγάλο ταξίδι που θα έχει ως προορισμούς τα Κύθηρα,την Αθήνα καί το Παρίσι. Αυτό το ταξίδι θα μας βοηθήσει να βρούμε ό,τι αναζητάμε. Θα γίνει ένα σωστό μάθημα για το υπόλοιπο του βίου μας. Θα αντιληφθούμε πως μέσα από αυτές τις διαδρομές που θα διανύσουμε,θα έχουμε κάνει το σπουδαιότερο δώρο στον εαυτό καί στην ψυχή μας.

   Ο χρόνος δε δύναται πολλές φορές να επουλώσει τον πόνο της απώλειας καί τις πληγές όλων των τραγικών εμπειριών. Ίσως χρειάζεται να έρθουν όλοι κι όλες αντιμέτωποι/ες με όσα κρύβουν επιμελώς καί αρνούνται να τα αντικρίσουν κατάματα. Έχουν,όμως,ποτέ σκεφτεί πως με αυτόν τον τρόπο ίσως να μπορέσουν να μετριάσουν τα όποια αρνητικά συναισθήματα; Να έρθει έστω καί καθυστερημένα η πολυπόθητη λύτρωση καί να ξαναγεννηθεί η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον; Εάν είστε φανατικοί/ες ακόλουθοι/ες της γραφής του συγγραφέα,δε νομίζω πως χρειάζεται να σας πω κάτι για να διαβάσετε το βιβλίο. Εάν,πάλι,δεν έχετε ''γνωρίσει'' ποτέ έως τώρα τον συγγραφέα,είναι μία πολύ καλή πρόταση. 

                                                               Καλές σας αναγνώσεις!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΣΠΥΡΟΣ ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΜΙΝΩΑΣ