Χτύπα το φίδι στο κεφάλι

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

   Κάθε βιβλίο καί η ιστορία του είναι καί ένα νέο αναγνωστικό βίωμα που ''ακουμπάει'' πάνω στην ψυχή μας με διαφορετικό τρόπο. Μια αναγνωστική ''ιδιοτροπία'' που έχω αποκτήσει τα τελευταία χρόνια είναι να καταγράφω κάπου τις σκέψεις μου για το εκάστοτε βιβλίο που διαβάζω,πριν να περάσω στην ανάγνωση του επόμενου. Σαν να είναι ο τρόπος να ''αποδεσμευτώ'' από εκείνο,για να ''πέσω'' στην αγκαλιά του επόμενου. Συνεπώς,το blog είναι για μένα σαν ένα άλλου είδους ημερολόγιο καταγραφής σκέψεων καί συναισθημάτων που προκλήθηκαν από αυτό το βίωμα.

   Όλο αυτό το διάστημα έχω διαβάσει έργα νέων συγγραφέων,παλαιότερων καί κάποιους/ες τους/τις ακολουθώ σχεδόν πιστά. Ένας από εκείνους/ες τους/τις δημιουργούς που ξεχωρίζω για την ιδιαιτερότητα της πένας του,χωρίς να θέλω να θίξω κάποιον/α άλλον/η δημιουργό,είναι ο συγγραφέας Γιάννης Φιλιππίδης. Μέχρι σήμερα έχω διαβάσει τέσσερα έργα του (συμπεριλαμβανομένου κι αυτού το οποίο θα σας παρουσιάσω τώρα) καί κάθε φορά μοιάζει σαν να είναι η πρώτη μας ''γνωριμία''. Ο λόγος,λοιπόν,για το νέο του κοινωνικό,εν μέρει ιστορικό μυθιστόρημα,με τίτλο ''Χτύπα το φίδι στο κεφάλι'' που κυκλοφόρησε πρόσφατα από την Άνεμος εκδοτική. 

   Τί είναι αυτό που με ελκύει καί χαρακτηρίζει -σχεδόν κατά κόρον- τα έργα του,ή,πιο σωστά την γραφή του; Αυτή η παιδική αθωότητα κι αγνότητα της ψυχής του που αναζητά τους τρόπους καί τα ορθά βήματα ώστε να βαδίσει σταθερά,ίσως μερικές φορές κι επώδυνα,προς την ενηλικίωση. Τουλάχιστον,εγώ έτσι το αντιλαμβάνομαι. Σε κάθε έργο του που έχω διαβάσει οι ήρωες καί οι ηρωϊδες περνάνε από διάφορα εμπόδια κι αποκτούν ποικίλες εμπειρίες ζωής. Η τραγικότητα που τους/τις διακρίνει καί η άρτια σκιαγράφηση των χαρακτήρων τους τους/τις καθιστά πιο ανθρώπινους κι οικείους. Όχι,δεν μιλάμε για κλισέ καί πολυειπωμένες ιστορίες. Όχι,δεν ωραιοποιούνται καταστάσεις,ούτε αγιοποιούνται άνθρωποι. Η αληθοφάνεια των ιστοριών είναι κύριο ζητούμενο των έργων του συγγραφέα καί αυτό είναι ένα από τα θετικά τους. Άλλωστε,έτσι είναι καί η ίδια μας η ζωή. Μπορεί οι χαρές να είναι λιγότερες από τις λύπες,αλλά τα συναισθήματα που γεννούν στις ψυχές μας δεν συγκρίνονται με κάτι.

  ''Χτύπα το φίδι στο κεφάλι'' όπως προανέφερα ο τίτλος του βιβλίου καί ξέρετε τι είναι αυτό που συνειδητοποίησα; Πως ο συγγραφέας επιλέγει πάντα ως τίτλους των βιβλίων του φράσεις που μπορεί να χρησιμοποιούμε συνεχώς στην καθημερινότητα,αλλά να μην τους δίνουμε την πρέπουσα σημασία. Φράσεις που ενέχουν μέσα τους βαθύτερα νοήματα που δεν χρήζουν υπερανάλυσης,αρκεί να είμαστε δεκτικοί/ες σε αυτά. Κι εν προκειμένω,μιλάμε για τη ρίζα του κακού καί πιο συγκεκριμένα για όλα εκείνα τα πρόσωπα καί τις καταστάσεις που μας προκαλούν,εκούσια ή ακούσια,πόνο. Όχι,πάντα με την κυριολεκτική,αλλά καί την μεταφορική σημασία. Όμοια καί η κεντρική ηρωϊδα θα βρεθεί σε ένα σταυροδρόμι που δεν θα έχει γυρισμό. Άν επιθυμεί να βγεί από το τέλμα καί να ''ξεριζώσει'' μία καί καλή ό,τι την πληγώνει,πρέπει να πάρει δραστικές αποφάσεις.

   Στην αρχή σας είπα πως το βιβλίο κινείται ανάμεσα στο είδος των κοινωνικών καί ιστορικών μυθιστορημάτων κι αυτό γιατί η δράση λαμβάνει χώρα σε καίρια ιστορικά γεγονότα που στιγμάτισαν την κοινωνική καί πολιτική ζωή του τόπου μας. Ο συγγραφέας έχοντας κάνει εμπεριστατωμένη έρευνα καί με απόλυτη προσοχή αποτυπώνει πάνω στο χαρτί την ιστορία ζωής της κεντρικής του ηρωϊδας σε τέσσερα μέρη. Σαν τις τέσσερις πράξεις,ή πιο σωστά,τους τέσσερις καίριους σταθμούς στη ζωή της για να φτάσει εντέλει εκεί που εκείνη αποζητούσε. 

   ''Καλοκαίρι του 1944. Το Δίστομο φλέγεται και οι αδίστακτοι Ναζί ξεκληρίζουν ανθρώπους, ζώα και περιουσίες. Μέσα από τον όλεθρο και την καταστροφή, ένα δεκατετράχρονο κορίτσι γλυτώνει σαν από θαύμα. Η ορφανή, πλέον, Αντιγόνη καταλήγει ως ψυχοκόρη σε μια εύπορη οικογένεια αγροτών στη Λιβαδειά, αδυνατώντας να διανοηθεί όσα δεινά τής επιφυλάσσει η Μοίρα. Εξαρτημένη από τα αφεντικά της, θα γνωρίσει τον σωματικό και τον ψυχικό βιασμό, την ταπείνωση και την κακοποίηση σε κάθε της έκφανση. Μοναδικός συμπαραστάτης και σύντροφός της ο έφηβος γιος τους, ο Λάμπρος. Φθινόπωρο του 1950. Η εικοσάχρονη Αντιγόνη ταξιδεύει για τη Νέα Υόρκη, αφήνοντας πίσω της όλα όσα την πόνεσαν και την πλήγωσαν ανεπανόρθωτα, όπως και όλα όσα αγάπησε περισσότερο στη ζωή της. Έχοντας πέσει θύμα μιας ακόμα δολοπλοκίας των ασυνείδητων και αδίστακτων αφεντικών της, η ζωή της ανατρέπεται εκ νέου καθώς οδεύει σε έναν ακούσιο γάμο με τον κατά πολύ μεγαλύτερό της ομογενή επιχειρηματία Στράτο, που προαποφασίστηκε εν αγνοία της. Θα ακολουθήσουν όλα την προσχεδιασμένη πορεία τους ή η ζωή θα αποδειχτεί και πάλι απρόβλεπτη;" (Περίληψη οπισθοφύλλου)

  Καί κάπου εδώ,θα κλείσω την αναφορά μου στο βιβλίο,λέγοντας πως μέσα από την υπόθεσή του,πέρα από τα μελανά σημεία της σύγχρονης ιστορίας,αναδεικνύεται η κτηνώδης φύση καί ένστικτα μερίδας των ανθρώπων,η εκμετάλλευση των αδυνάμων από τους ισχυρούς,μα κυρίως η σφοδρότητα της ελπίδας για ένα καλύτερο καί πιο δίκαιο αύριο για όλον τον κόσμο. Ένα αύριο όπου η αδικία,ο πόνος κι ό,τι άλλο άσχημο θα λαμβάνει την τιμωρία που του αρμόζει. Είθε η αγάπη να γίνει φάρος που με το φως του μας οδηγεί πάντα. Αναζητήστε το!

                                                                   Καλές σας αναγνώσεις!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΑΝΕΜΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ