ΑΠΟΨΕ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΡΕΣΤΙΑ

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

   Σας έχει τύχει κάποια στιγμή,κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης ενός βιβλίου να διαβάσετε για πρώτη φορά κάποια λέξη που δεν γνωρίζετε τη σημασία της; Εμένα μου έχει συμβεί καί μπορώ να σας πω πως με γοητεύει ως γεγονός γιατί αποδεικνύεται ο πλούτος της γλώσσας μας καί παράλληλα,εμπλουτίζω το λεξιλόγιό μου. Προσέξτε,όμως,κάτι. Το βρίσκω αρεστό όλο αυτό να συμβαίνει γιατί ταιριάζει σε όλο το ύφος του κειμένου κι όχι απλά για τάσεις εντυπωσιασμού,ή,για συγκάλυψη άλλων πιθανών ελλείψεων της γραφής,ή,της ιστορίας. ''Απόψε θα έχουμε ρεστία'' ο τίτλος του βιβλίου της συγγραφέως Δοξούλας Παλαμάρα που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κέδρος. Κι αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν η λέξη ''ρεστία''. Ήταν η πρώτη φορά που την άκουγα καί με παραξένεψε ευχάριστα. Μου άρεσε αυτό το παιχνίδισμα στην γλώσσα,όταν την προφέρουμε κι έτσι έψαξα τον ορισμό της.

   ''Ρεστία'' σύμφωνα,λοιπόν,με τον ορισμό του λεξικού σημαίνει το κύμα που δεν οφείλεται σε φανερή αιτία αλλά σε άνεμο που έπνευσε σε προγενέστερο χρόνο ή σε άλλη περιοχή. Τί σχέση,όμως,μπορεί να έχει με το βιβλίο καί τις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων; Μήπως ταιριάζει με την μεταφορική φράση πως οι σχέσεις περνάνε από πολλά κύματα μέχρι να κατασταλάξουν καί να πάρουν την τελική τους μορφή; Ή μήπως η ορμή αυτού του κύματος να προσομοιάζει με τον δυναμισμό του χαρακτήρα των προσώπων καί την ένταση των συναισθημάτων τους; Ένα κουβάρι,λοιπόν,οι σκέψεις μου κι επιτακτική η ανάγκη να το πιάσω από την αρχή καί να το ξετυλίξω οδηγούμενη μέσα στον κόσμο των ηρώων καί των ηρωϊδων.

  ''Το κακό είναι ότι ήμασταν και οι δύο εριστικοί και ισχυρογνώμονες. Το καλό είναι ότι ήμασταν και οι δύο εξαιρετικά ανθεκτικοί. Διαφωνούσαμε με πείσμα και με πάθος. Ένα ρίγος ηλεκτρικής ενέργειας διαπερνούσε τον οικογενειακό μικρόκοσμο και ξεκαθάριζε η ατμόσφαιρα. Η ευδαιμονία και η μακροημέρευση ενός ζευγαριού σπάνια εξαρτιούνται από την καλή τους θέληση – μικρές,μικρότατες ιδιορρυθμίες εξισορροπούν τα υπόγεια και άλλα ρεύματα. Άρρητη,άγραφη και απαράβατη συμφωνία μεταξύ μας καθόριζε ότι τα «πρέπει» της συμβίωσης θα έβγαιναν από μέσα μας,από την προσωπική αίσθηση ευθύνης του καθενός μας. Θα πατούσαμε μαζί στον ίδιο τόπο και στον ίδιο χρόνο,μερικές φορές και στο ίδιο όνειρο,αλλά ο καθένας θα είχε το δικό του πάτημα στη ζωή." είναι αυτούσια τα λόγια της κύριας πρωταγωνίστριας καί αφηγήτριας του βιβλίου αναφερόμενη στην μεταξύ τους σχέση με τον σύζυγό της προσπαθώντας να μας προϊδεάσει για το τι θα συναντούσαμε μέσα στις σελίδες του βιβλίου. 

  Το βιβλίο ''Απόψε θα έχουμε ρεστία'' έχει σκοπό να μας μιλήσει για το αίσθημα της αγάπης μέσα από ένα κοινωνικό πρίσμα καί διάφορες ιστορίες -με κοινό πάντα παρανομαστή την οικογένεια της πρωταγωνίστριας- σε μορφή μικρών καί άρτιων διηγημάτων. Πώς αντιλαμβάνονται καί ζουν,ξεχωριστά,τα άτομα της οικογένειας το ζήτημα της αγάπης καί του έρωτα; Πώς οι προσωπικές εμπειρίες ζωής καθόρισαν την σκέψη καί τη συνολική τους στάση απέναντι σε αυτά τα δυνατά συναισθήματα;

   ''Μπορεί ο έρωτας και η αγάπη να ευδοκιμούν μέσα στον ασφυκτικό κλοιό της καθημερινότητας; Της σκληρής καθημερινότητας του βερεσέ τη δεκαετία του ’60; Aλλά και στις σημερινές ανάγκες της σύγχρονης Ελλάδας των social media;...'' είναι τρία ερωτήματα που τίθενται στο οπισθόφυλλο καί η απάντηση -κατά την υποκειμενική μου άποψη- είναι ένα μεγάλο ''ναι''. Δεν λέω πως δεν υπάρχουν οι όποιες δυσκολίες καί οι τριβές,αλλά οι σχέσεις χρειάζονται πολλή δουλειά,υπομονή,επιμονή,κατανόηση,εμπιστοσύνη καί θαυμασμό. Ναι,έτσι μπορούν να ευδοκιμήσουν καί να διατηρηθούν.

   Άραγε,η αγάπη προσαρμόζεται κι αναδεικνύεται με διαφορετικό τρόπο κατά τη διάρκεια των ετών,ή,είναι ίδια καί δεν επηρεάζεται από ποικίλους εξωτερικούς ''παράγοντες''; Καί τώρα το ερώτημα -η απάντηση του οποίου θεωρώ πως είναι δύσκολη- οι άνθρωποι τα παλαιότερα χρόνια αγαπούσαν περισσότερο απ'ό,τι σήμερα; Μήπως η αγάπη τους ήταν αληθινή καί ουσιαστική κι όχι επιφανειακή καί εικονική; Εγώ,για να είμαι ειλικρινής,δεν μπορώ να εκφέρω μία απόλυτη άποψη γύρω από αυτό το θέμα. Η παροιμία λέει πως όταν η φτώχεια μπαίνει από την πόρτα,ο έρωτας φεύγει από το παράθυρο. Μα μέσα από συζητήσεις με μεγαλύτερους αντιλαμβάνομαι πως παλαιότερα οι άνθρωποι αγαπούσαν χωρίς κριτήρια. Άν καί δεν είχαν τις δυνατότητες του σήμερα,έβαζαν πάνω απ'όλα τον άνθρωπο καί την αγάπη.

   ''...Eίναι θέμα χρόνου,ούριων ανέμων,προσπάθειας,ή απλώς συμπτώσεων;" είναι η τελευταία ερώτηση καί θα μου επιτρέψετε να θεωρώ πως η προσπάθεια καί οι όποιες συγκυρίες παίζουν τον σημαντικότερο ρόλο κι όχι απαραίτητα ο χρόνος καί οι άνεμοι που πνέουν με θετικό για εμάς τρόπο. Άλλωστε,πιστεύω να σας κάλυψαν όσα ανέφερα,ήδη,πιο πάνω.

   Στα λοιπά θετικά στοιχεία του βιβλίου -καί με αυτά θα κλείσω την αναφορά μου σε αυτό- είναι ο λόγος της συγγραφέως που ακροβατεί ανάμεσα στη δωρικότητα καί στον λυρισμό,τα συναισθήματα που πηγάζουν άμεσα καί αβίαστα,οι περιγραφικές εικόνες,η παρουσία των προσώπων μέσα στο κείμενο καί η άρτια σκιαγράφησή τους από τη συγγραφέα,φανερώνοντας μερικές από τις πτυχές της ανθρώπινης φύσης.

   Εγώ το βιβλίο το διάβασα με προσοχή καί εντόπισα κοινά στοιχεία σχετικά με το δέσιμο της οικογένειας καί του ευρύτερου συγγενικού περιβάλλοντος της πρωταγωνίστριας με την δική μου οικογένεια,ακόμη κι αν δεν έχουμε τίποτα ίδιο να μας ενώνει. Τους ένιωσα δικούς μου ανθρώπους. Χάρηκα,λυπήθηκα καί ερωτεύτηκα μαζί τους. Ναι,είναι ένα βιβλίο που ψυχαγωγεί καί διδάσκει. Γιατί,λοιπόν,να μην το αναζητήσετε κι εσείς;

                                                                   Καλά σας αναγνώσματα!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΔΟΞΟΥΛΑ ΠΑΛΑΜΑΡΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΚΕΔΡΟΣ