Πενταύγενη

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

   Αγαπώ να διαβάζω βιβλία που να αναφέρονται σε ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν,όχι μόνο την χώρα μας,μα καί τις ζωές των ανθρώπων που τα βίωσαν από προσωπική εμπειρία. Ναι,πρέπει να μαθαίνουμε την ιστορία του τόπου μας γιατί είναι η κληρονομιά που έχει περάσει από τις προηγούμενες γενιές σε εμάς. Γίνονται όπλο απέναντι στην λήθη καί χρήσιμο μάθημα για αποφυγή μελλοντικών λαθών με ολέθριες συνέπειες. ''Ρουφάω'' σπιθαμή προς σπιθαμή κάθε νέα πληροφορία που μαθαίνω καί γίνομαι κι εγώ με τη σειρά μου αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας. Πέραν,όμως,από το ιστορικό κομμάτι δεν παύει να κλωθογυρίζει στο μυαλό μου η σκέψη για το πως βίωσε ο απλός λαός όλη αυτήν την κατάσταση. Πώς ήταν η ζωή τους πριν,κατά την διάρκεια καί έπειτα από την λήξη αυτών των γεγονότων; Πώς από ένα αναπάντεχο καί ύπουλο παιχνίδι της μοίρας,όλη τους η ζωή άλλαξε άρδην σε λίγη ώρα; Μπόρεσαν να παλέψουν για να επιβιώσουν καί να ξεκινήσουν πάλι από την αρχή,ή,αφέθηκαν ολότελα στο μαύρο ριζικό τους; Ευτυχώς,για εμάς το αναγνωστικό κοινό,που υπάρχει η λογοτεχνία καί μέσω της μυθοπλασίας μπορούμε να προσεγγίσουμε,έστω καί νοερά,εκείνους τους ανθρώπους καί να φανταστούμε τις ζωές τους.

   Από τις εκδόσεις Υδροπλάνο κυκλοφορεί το νέο μυθιστόρημα της συγγραφέως Παρασκευής Αδαμίδου-Κηπουρίδου,με τίτλο ''Πενταύγενη'' καί σήμερα είχα την διπλή χαρά,τόσο να διαβάσω το βιβλίο,όσο καί να γνωρίσω για πρώτη φορά την πένα της συγγραφέως. Μία γνωριμία με θετικό πρόσημο,που μου γέννησε την επιθυμία,μελλοντικά,να διαβάσω κι άλλα έργα της ιδίας. Αλλά,ας επιστρέψουμε στο παρόν βιβλίο. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που παντρεύει με σεβασμό,λεπτότητα καί προσοχή το ιστορικό υπόβαθρο καίριων γεγονότων όπως τη σφαγή της Σαμοθράκης,της Χίου,των Ψαρών καί την έξοδο του Μεσολογγίου (σε συγκεκριμένη έκταση μέσα στο κείμενο) με την επίδραση αυτών των γεγονότων στον ντόπιο πληθυσμό. 

   "Τουρκοκρατία,Σαμοθράκη. Μια αιφνίδια επιδρομή των Τούρκων σκορπάει τον θάνατο και οδηγεί κάποιους νέους στα παζάρια της Ανατολής και στα οθωμανικά τάγματα. Εκεί χάνουν το δικαίωμα να ορίσουν το ίδιο τους το σώμα. Αγωνίζονται να κρατήσουν ζωντανά ήθη,έθιμα και θρησκεία σε κλίμα εξισλαμισμού και δουλείας. Ανυπολόγιστες οι ζημιές της επιδρομής. Πολλοί κάτοικοι για να επιβιώσουν καταλήγουν σε άλλα νησιά. Ανάμεσά τους η οικογένεια της κεντρικής ηρωίδας. Κι όταν αποφασίζουν να επιστρέψουν,έρχεται η πειρατεία να βυθίσει το νησί σε θλίψη,ανέχεια και απελπισία. Κάποιοι νέοι αλυσοδένονται σε κατάστρωμα πειρατικού. Έτσι ξεκινάει ένα ταξίδι,που ούτε να το φανταστούν θα μπορούσαν. Σε κόσμο ταραγμένο και ανασφαλή,η ζωή πότε μοιάζει παραμυθένια και πότε βουλιάζει στον πόνο της απουσίας και στην απόλυτη απελπισία. Άραγε θα ξαναδούν τους αγαπημένους που σκόρπισαν σαν πουλιά σε καταιγίδα; Άραγε,η ζωή τους χρωστά λίγες μελωμένες στιγμές; Πόση απελπισία,πόση δύναμη ψυχής χρειάζεται κανείς για να διασχίσει τα ταραγμένα Βαλκάνια,ακολουθώντας ένα τσιγγάνικο καραβάνι; Ένα άψυχο αντικείμενο μπορεί να γίνει σανίδα σωτηρίας; Μπορεί να οδηγήσει τις πονεμένες ψυχές σε απάνεμο λιμάνι; Ποιος ξέρει; Το κισμέτ κρατάει τα κιτάπια του κλειστά. Κανείς δεν ξέρει τι του επιφυλάσσει το αύριο." (Περίληψη οπισθοφύλλου)

   Η συγγραφέας επιλέγει να ορίσει ως τίτλο του βιβλίου της το όνομα της κύριας πρωταγωνίστριας,της Πενταύγενης. Πέρα από τους προφανείς λόγους γι'αυτήν την επιλογή,εμένα πέρασε από το μυαλό μου μία αλλόκοτη σκέψη,που ίσως να φαντάζει παιδική για κάποιους/ες. Εμένα μου θύμισε το όνομα της Πεντάμορφης από το ομώνυμο παραμύθι. Εκτός του γεγονότος πως μιλάμε για δύο πανέμορφες γυναίκες,αγάπησαν καί παντρεύτηκαν τον άνδρα που τις αιχμαλώτισε. Τα όποια,αρχικά,αρνητικά τους συναισθήματα μεταμορφώθηκαν σε έρωτα. Μόνο που η αληθινή ζωή δεν είναι παραμύθι με ευτυχισμένο,πάντα,τέλος. Κάτι το οποίο θα διαπιστώσουν με οδυνηρό τρόπο,όχι μόνο η πρωταγωνίστριά μας,αλλά καί τα λοιπά πρόσωπα του βιβλίου. Σαν καθένας καί καθεμία να απεικόνιζε μία από τις μορφές που μπορούσε να λάβει η όποια κακουχία καί το τι βίωναν όσοι/ες έχαναν την ελευθερία καί την αξιοπρέπειά τους. Δεν νομίζω πως έχει υπάρξει άνθρωπος που να μην έχει πονέσει,κατανοήσει,δικαιολογήσει καί ευχηθεί αυτοί οι άνθρωποι να μπόρεσαν να ξεφύγουν καί να νιώσουν την πολυπόθητη λύτρωση. 

   Ο λόγος της συγγραφέως είναι οικείος καί γλαφυρός. Αναπτύσσεται με μία ομαλότητα πάνω στο χαρτί που καθιστά το κείμενο ευνόητο καί ξεκούραστο. Δεν επιτρέπει να υπάρχει κανενός είδους ρατσισμός. Είναι,θα έλεγα,ένας ύμνος στην ελευθερία καί στην ανθρώπινη ύπαρξη με καθαρά αντιπολεμικό χαρακτήρα. Ναι,μπορεί να μιλάει για τα δεινά που βίωναν όσοι/ες σφαγιάστηκαν,ή,πουλήθηκαν ως δούλοι/ες,μα δεν αποζητά καμία εκδίκηση. Κι περιμένει το ίδιο κι από εμάς το αναγνωστικό κοινό. Θέλει να μείνει στην ουσία που δεν είναι άλλη από το θάρρος καί την δύναμη της ψυχής αυτών των ανθρώπων,που δεν το έβαλαν κάτω,αλλά αγωνίστηκαν να ζήσουν όπως ήθελαν. Βρήκα εξαιρετική,επίσης,την σκιαγράφηση των χαρακτήρων των προσώπων του βιβλίου,όπως καί την σκέψη της συγγραφέως να μας δώσει όλες τις πληροφορίες που χρειαζόμασταν σχετικά με κάποια ανοιχτά θέματα που είχαν προκύψει,πριν να βάλει το οριστικό τέλος. Ένα φινάλε που με ικανοποίησε αρκετά,όπως άλλωστε καί το βιβλίο στο σύνολό του. Αναζητήστε το!

                                                                    Καλή ανάγνωση!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΔΑΜΙΔΟΥ-ΚΗΠΟΥΡΙΔΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΥΔΡΟΠΛΑΝΟ