Οι φαροφύλακες

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

   Η συγγραφέας Έμα Στόνεξ (Emma Stonex) εμπνεόμενη από την αληθινή ιστορία των τριών φαροφυλάκων,Τόμας Μάρσαλ,Τζέιμς Ντάκατ καί Ντόναλντ Μακάρθουρ,που χάθηκαν με ανεξήγητο τρόπο το 1900 από τον φάρο στο νησί Έιλαν Μορ των Εξωτερικών Εβρίδων,γράφει ένα βιβλίο που παντρεύει την μυθοπλασία με την αλήθεια υπό το πρίσμα του σεβασμού προς τα πρόσωπα καί την μνήμη αυτών των ανθρώπων. Εδώ,να τονίσω πως το παρόν έργο δεν έχει καμία σχέση με τον χαρακτήρα καί τη ζωή των συγκεκριμένων ανθρώπων. Απλά ο αναπάντεχος καί μυστηριώδης χαμός τους έγινε μία πολύ καλή αφορμή για τη συγγραφέα για να γράψει ένα μυθιστόρημα που θα μιλάει για τον τρόπο που ο εγκλεισμός,οι τύψεις,οι μνήμες καί η εμμονή δύνανται να επηρεάζουν όλους κι όλες εμάς,χωρίς καν να το αντιλαμβανόμαστε αρκετές φορές. 

   ''Ποια µοίρα περίµενε αυτούς τους καταδικασµένους άντρες; Η θάλασσα ψιθυρίζει τα ονόµατά τους. Κάτω από την επιφάνειά της κρύβονται µαύρα σκοτεινά βράχια,πνίγονται φαντάσµατα. Και πέρα από το σουέλ,ο φαγωµένος από την αλµύρα φάρος στέκει µονάχος και µεγαλειώδης."

   ''Οι φαροφύλακες'' ο τίτλος του βιβλίου καί ένα είναι βέβαιο,πως δεν θα μπορούσε να υπάρξει άλλος πιο ταιριαστός. Λιτός καί ουσιαστικός δεν χρήζει ανάλυσης. ''Οι φαροφύλακες''... Μία λέξη σύνθετη προερχόμενη από τις λέξεις ''φάρος'' καί ''φύλακας''. Κι εγώ επιλέγω να σταθώ στο πρώτο συνθετικό. Οι φάροι δημιουργήθηκαν για να διευκολύνουν τους ναυτικούς να βρίσκουν τον προορισμό τους καί όχι μόνο. Για μένα οι φάροι είναι κάτι παραπάνω. Είναι η αφετηρία καί η λήξη ενός ταξιδιού. Είναι η πυξίδα που μας δείχνει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε. Είναι εκείνο το φως τους που ρίχνει φως στα σκοτάδια μας. Λειτουργούν σαν ένα σημάδι ελπίδας... Όσο για τους φύλακες,τί να πω; Καί στην χώρα μας για πολλά χρόνια υπήρχαν εκείνοι που εξασκούσαν αυτό το επάγγελμα μέχρι που μπήκαν τα αυτόματα συστήματα.

    Άραγε,πώς είναι να ζεις μέσα σε έναν φάρο; Μοιάζει με παλάτι,ή,με φυλακή; Πώς αυτός ο αλλιώτικος τρόπος ζωής μπορεί να επηρεάσει,όχι μόνο την ψυχική σου υγεία,αλλά καί την επαφή με τους άλλους ανθρώπους γύρω σου; Πώς ένιωθαν οι φαροφύλακες που θα έπρεπε να αφήσουν πολλά αγαπημένα τους πρόσωπα πίσω,όταν όφειλαν να επιστρέψουν πίσω στον όποιο φάρο φύλαγαν; Πώς αντιμετώπιζαν την ευθύνη που βάραινε τις πλάτες τους για να διατηρούν το φως του φάρου ζωντανό τις ώρες που ορίζονταν; Για ποιον πιθανό λόγο να αναλάβει κάποιος τη δουλειά του φαροφύλακα; Ανάγκη για χρήματα; Ανάγκη για απομόνωση από τον έξω κόσμο; Μονόδρομος,ή,ηθελημένη επιλογή; Μόνο όσοι έχουν περάσει από αυτήν την θέση,μπορούν να μας απαντήσουν...

   ''Κορνουάλη,1972. Ένα πλοίο φτάνει σ’ έναν αποµακρυσµένο φάρο,µίλια µακριά από την ακτή,µεταφέροντας προµήθειες για τους φαροφύλακες. Όµως κανείς δεν είναι εκεί. Η είσοδος του φάρου είναι κλειδωµένη από µέσα. Το τραπέζι στρωµένο. Το ηµερολόγιο καιρού του αρχιφαροφύλακα κάνει λόγο για µια καταιγίδα που µαίνεται γύρω από τον φάρο – όµως οι ουρανοί ήταν καθαροί όλη την εβδοµάδα. Στο καθιστικό και την κουζίνα,τα ρολόγια έχουν σταµατήσει. Δείχνουν όλα οκτώ και σαράντα πέντε. Δύο δεκαετίες αργότερα ένας συγγραφέας θέλει να µάθει τι πραγµατικά συνέβη. Επισκέπτεται τις γυναίκες των αγνοούµενων αντρών,για να µπορέσει να φτάσει στην αλήθεια. Οι αφηγήσεις τους όµως είναι γεµάτες παραλείψεις,κενά και αντιφάσεις. Σιγά σιγά αποκαλύπτονται µυστικά και έρχονται στην επιφάνεια οι θαµµένες αλήθειες. Ένας ύπουλος ίσκιος απλώνεται πάνω από τον βράχο..." (Περίληψη οπισθοφύλλου)

   Ως άνθρωποι έχουμε την τάση ό,τι μας φαντάζει μυστήριο,ίσως καί εξωπραγματικό,να το συνδέουμε με κάποιο υπερφυσικό φαινόμενο,ή,δύναμη που μπορεί να παρεμβαίνει ανατρέποντας όσα θεωρούμε δεδομένα καί φυσιολογικά. Μήπως,όμως,δεν είναι έτσι στην πραγματικότητα; Μήπως για όλα υπάρχει μία λογική εξήγηση καί απλά χρειάζεται να έχουμε ψυχραιμία καί καθαρή ματιά καί σκέψη; Η πιθανή εμφάνιση φαντασμάτων κι οποιασδήποτε άλλης αφύσικης παρουσίας δεν είναι πάντα η αιτία καί η απάντηση σε ό,τι μας απασχολεί. Ναι,υπάρχουν φορές που η πραγματικότητα γίνεται ένα κουβάρι με την ψευδαίσθηση,αλλά στο χέρι μας είναι να κρατήσουμε τις ισορροπίες. Να μην βυθιστούμε στο απόλυτο χάος καί σκοτάδι,μα να στρέφουμε το βλέμμα μας πάντα προς το φως.

   Η συγγραφέας,πέραν από το αστυνομικό κομμάτι της ιστορίας,αναδεικνύει καί το δράμα που έζησαν όχι μόνο οι φαροφύλακες που χάθηκαν,αλλά καί οι οικογένειές τους. Μία υπόθεση που δεν παύει να είχε καί κοινωνικές προεκτάσεις καί αντίκτυπο. Στο προσκήνιο οι συζυγικές,φιλικές καί ερωτικές σχέσεις. Πώς μία εργασία επηρεάζει όλη την οικογένεια καί τους δεσμούς ανάμεσα στα μέλη της; Πώς το παρελθόν τους ''ξαναχτυπά'' την πόρτα; Ή μήπως αυτή η πόρτα δεν έκλεισε ποτέ,αλλά εθελοτυφλούσαν πως είχε συμβεί; Όπως καί να έχει το βιβλίο το χαρακτηρίζει ο συνεχόμενος καί άμεσος λόγος της συγγραφέως,η μεστή ιστορία,τα συνοπτικά κεφάλαια καί η αίσθηση της κάθαρσης που προέρχεται από τις ιδιάζουσες εξομολόγησεις μύχιων σκέψεων,συναισθημάτων καί κρυμμένων μυστικών. 

                                                               Καλά σας αναγνώσματα!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΕΜΑ ΣΤΟΝΕΞ (EMMA STONEX)

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ: The lamplighters

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΙΩΑΝΝΑ ΗΛΙΑΔΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: METAIXMIO