ΤΟ ΤΕΡΑΣ ΜΕΣΑ ΤΟΥΣ

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

  ''Εκεί που καίνε βιβλία,μετά θα καίνε καί ανθρώπους'' αυτή η μικρή φράση που κοσμεί το εξώφυλλο του νέου βιβλίου,''Το τέρας μέσα τους'',της συγγραφέως Κανής Καραβά σε συνδυασμό με το νόημα (το οποίο είναι σαφέστατο καί θα σας μιλήσω στη συνέχεια) του τίτλου,που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κέδρος,έρχεται να αποδώσει στο μέγιστο βαθμό την κτηνωδία καί όλον τον όλεθρο που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου πολέμου με θύματα,όχι μόνο το σώματα των ανθρώπων,αλλά καί τις ψυχές τους. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα που παντρεύει την ιστορία με το αστυνομικό νουάρ που καλύπτει με ένα ομιχλώδες πέπλο μυστηρίου όλη την υπόθεση. Μία υπόθεση όπου ο θάνατος αντιπαρατίθεται με τον έρωτα καί η ελπίδα με την φρίκη αποδεικνύοντας για ακόμη μία φορά το πόσο τραγικά παιχνίδια παίζουν εις βάρος των ανθρώπων η ζωή καί η μοίρα...

  Η συγγραφέας εύστοχα -κατ'εμέ- επιλέγει ως τίτλο του βιβλίου της την φράση ''Το τέρας μέσα τους''. Άν το καλοσκεφτούμε,ίσως μέσα στις ψυχές όλων μας να κατοικεί ένα τέρας,που καιροφυλακτεί την κατάλληλη στιγμή καί μία αφορμή να χιμήξει καί να κατασπαράξει ό,τι σταθεί μπροστά στο διάβα του. Άλλα θα μείνουν για πάντα ''κοιμισμένα'' κι άλλα θα ενεργοποιηθούν ταχύτατα. Έχουμε να κάνουμε με ένα αόρατο τέρας που το μίσος,ο ρατσισμός,η μισαλλοδοξία κι άλλα αρνητικά συναισθήματα,κατά κόρον επίκτητα καί μεταλαμπαδευμένα από τους γύρω μας,είναι η κύρια τροφή του που ακόμη καί σε μικρές,μα καθημερινές,δόσεις το δυναμώνει με ολέθρια πάντα αποτελέσματα.... Ποιο,όμως,το όπλο μας απέναντί του σε αυτήν την άνιση καί επίπονη μάχη; Εγώ θεωρώ -μπορεί να είμαι σωστή,μπορεί καί λάθος- πως δεν είναι ανίκητο. Εμείς το κάνουμε να φαντάζει ως τέτοιο. Άν δεν του αφήσουμε ελεύθερο χώρο να εισχωρήσει καί να αναπτυχθεί βγάζοντας γερές ρίζες στην ψυχή καί στο μυαλό των ανθρώπων,μπορούμε να καταφέρουμε να το νικήσουμε καί να το εξαλείψουμε παντελώς. Ξέρω πως μπορεί να φαντάζει ακατόρθωτο,αλλά όλοι κι όλες μαζί έχοντας ως στόχο αυτό,δυνάμεθα να το πραγματοποιήσουμε. Ναι,θα βρούμε εμπόδια,αλλά να θυμάστε πως τίποτα δεν δύναται να μας σταματήσει...

   "Ο Βίγκο Μπέργκερ,αξιωματικός της γερμανικής αντικατασκοπείας,κάνει μια αναπάντεχη γνωριμία σε ένα λεηλατημένο εβραϊκό σπίτι την επομένη της Νύχτας των Κρυστάλλων και μπλέκει σε μια περιπέτεια που θα τον φέρει αντιμέτωπο με πραγματικούς και φανταστικούς εχθρούς στο κοσμοπολίτικο Βερολίνο του 1938. Η αναπόδραστη υπαρξιακή μοναξιά του και η εσωτερική μάχη με τα φαντάσματά του θα βρουν διέξοδο τη στιγμή που ο δρόμος του θα διασταυρωθεί με τον δρόμο μιας νεαρής Ελληνίδας που σπουδάζει στο Παρίσι. Μπλεγμένοι σε μια παράξενη ιστορία που εγκυμονεί κινδύνους για τη ζωή τους,θα οδηγηθούν σε περιπέτειες με απρόβλεπτη έκβαση,χωρίς νικητές και ηττημένους,καθώς τίποτα δεν είναι έτσι όπως φαίνεται. Με φόντο το παγωμένο Βερολίνο,όπου χιλιάδες πράκτορες κυκλοφορούν παριστάνοντας τους ευυπόληπτους πολίτες,εκεί που η ζωή έχει μηδενική αξία,η συγγραφέας,σκάβοντας βαθιά στη συνείδηση των ηρώων,συνθέτει την εικόνα της εποχής ζωντανεύοντας συγχρόνως μια πρωτεύουσα, μήτρα και λίκνο του ναζισμού. Σε μια κοινωνία όπου η συλλογική ευθύνη μοιάζει να αφορά τρίτους και η ατομική ταυτίζεται με ένα φασματικό τέρας που καταβροχθίζει τα πεπρωμένα και τα λάθη της,όλοι μοιάζουν ένοχοι και όλοι αθώοι." (Περίληψη οπισθοφύλλου)

   Η συγγραφέας κάνει ένα νοερό ταξίδι πίσω στο παρελθόν καί πιο συγκεκριμένα σε μία από τις πιο μαύρες καί σκοτεινές περιόδους της νεότερης ιστορίας. Μία εποχή όπου το αιματοκύλισμα,ο φόβος καί οι ανείπωτες τραγωδίες διαδέχονταν το ένα το άλλο με ταχύτατους ρυθμούς,αδιαφορώντας αν πίσω άφηναν ερείπια,όχι μόνο υλικά καί οικονομικά,μα κυρίως ανθρώπινα. Βάζει τα πρόσωπα της πλοκής να έρθουν αντιμέτωποι/ες με επώδυνες αποφάσεις,να κάνουν πράγματα που σε αντίθετη περίπτωση δεν θα έκαναν καί εντέλει,να θυσιάσουν ακόμη κι ένα κομμάτι της ψυχής τους,επιτρέποντας στο τέρας μέσα τους να τους/τις κατασπαράξει. Ερχόμενοι/ες εμείς οι αναγνώστες/στριες κοντά σε αυτά τα πρόσωπα,τα οποία τα διακρίνει μία αληθοφάνεια που αποδεικνύει τα ανθρώπινα πάθη τους,θα αναρωτηθούμε αν,άραγε,ο πόλεμος μπορεί να δικαιολογήσει τα πάντα. Φυσικά καί όχι! Αυτό,άλλωστε,είναι ένα από τα παράλογά του...

  Η αγωνία,το σασπένς καί τα πληθώρα συναισθήματα κάνουν δειλά-δειλά την εμφάνισή τους από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου. Κατά την άποψή μου,η συγγραφέας εσκεμμένα εντείνει την ένταση καθώς βαδίζουμε όλο καί πιο βαθειά στην πλοκή. Για να είμαι ειλικρινής,από την μέση του βιβλίου καί έπειτα ένιωθα μία μεγαλύτερη έξαψη για το που θα οδηγούμασταν καί κορυφώθηκε στις τελευταίες τριάντα σελίδες. Βέβαια,αυτό είναι ειδωμένο από την καθαρά υποκειμενική μου ματιά. Κατά τ'άλλα,μιλάμε για ένα αρκετά καλογραμμένο βιβλίο με ουσία. Κρατήστε αυτό που σας λέω. Η συγγραφέας δεν γράφει απλά για να γεμίσει τις λευκές σελίδες ενός μυθιστορήματος. Αναδεικνύει την ασχήμια του πολέμου με τον αντιπολεμικό του χαρακτήρα καί την έννοια του ανθρώπου καί των διαπροσωπικών σχέσεων μέσα σε αυτήν τη δίνη. Η αγάπη καί η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο θα είναι πάντα στο πλάι μας καί θα φωτίζουν τα σκοτάδια των ημερών.

Αναζητήστε το! Καλή ανάγνωση!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΚΑΝΗ ΚΑΡΑΒΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΚΕΔΡΟΣ