CASTA DIVA – ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ: Η ΚΡΥΦΗ ΖΩΗ ΤΗΣ

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

    Δεν ξέρω αν το έχετε παρατηρήσει,αλλά πολλά πρόσωπα με παγκόσμια φήμη καί πηγαίο ταλέντο,είτε έφυγαν από τη ζωή με ανέλπιστο τρόπο,είτε πίσω από όλη αυτήν την δόξα καί τα φώτα της δημοσιότητας έκρυβαν μία τραγική προσωπική καί οικογενειακή ιστορία. Σαν τα φώτα των προβολέων να μας ''τύφλωναν'' καί να μην μπορούσαμε να δούμε την όποια ασχήμια καί δυστυχία. Πολλές φορές,επίσης,πιάνω τον εαυτό μου,ασυναίσθητα,να συγκρίνει αυτά τα πρόσωπα με τους ήρωες καί τις ηρωϊδες των αρχαίων τραγωδιών. Σαν το μεγάλο ταλέντο,με το οποίο γεννήθηκαν,να αποτελεί μία αλλιώτικη ύβρι,που η νέμεσίς της σημαίνει να ζουν στην μοναξιά,χωρίς να έχουν δικούς τους ανθρώπους γύρω τους καί εντέλει,η πολυπόθητη λύτρωση να επέρχεται μέσω της κάθαρσης,δηλαδή του θανάτου τους. Σαν το αντίτιμο για αυτό το χάρισμα να είναι πιο βαρύ καί δυσβάσταχτο. Καί ξέρετε,τί πιστεύω; Άν ποτέ ρωτούσαμε αυτά τα άτομα αν θα επέλεγαν να ''πασπαλιστούν'' με ταλέντο καί όλα όσα εκείνο συνεπάγεται,ή,αν θα επιθυμούσαν μία ήρεμη ζωή πλημμυρισμένη με ευτυχία καί αγάπη,είμαι βέβαιη πως θα διάλεγαν τη δεύτερη επιλογή...

   Όταν ενημερώθηκα πως θα λάμβανα ένα αντίτυπο του νέου βιβλίου της συγγραφέως καί ιστορικού  Lyndsy Spence,με τίτλο ''CASTA DIVA – ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ: Η ΚΡΥΦΗ ΖΩΗ ΤΗΣ" που κυκλοφόρησε πρόσφατα καί στη χώρα μας από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος,το οποίο βασίζεται σε άγνωστο μέχρι σήμερα υλικό,η χαρά μου ήταν μεγάλη. Πείτε το ένστικτο,ή,όπως αλλιώς θέλετε,μα για κάποιον ανεξήγητο λόγο,ένιωθα πως θα διάβαζα πολλά παραπάνω από μία απλή καταγραφή γεγονότων. Σαν να μπορούσα να προσεγγίσω τον άνθρωπο,Μαρία καί όχι,την ντίβα της όπερας,την Κάλλας. Ειδικά,αυτη η φράση ''Η ΚΡΥΦΗ ΖΩΗ ΤΗΣ'' στον τίτλο του βιβλίου με προ(σ)καλούσε να χαθώ μέσα στις σελίδες του βιβλίου,όπερ καί εγένετο...

  "Ποιο,πραγματικά,ήταν εκείνο το μικρό κορίτσι που μεγάλωσε μεταξύ Νέας Υόρκης και Ελλάδας,εκβιαζόταν για να τραγουδά από τη συναισθηματικά βίαιη μητέρα της,παντρεύτηκε έναν άντρα που την έκλεβε κι ερωτεύτηκε έναν κροίσο που της φερόταν βίαια και απαξιωτικά;" (Απόσπασμα από περίληψη οπισθοφύλλου)

   Για μένα,το να διαβάζω τη βιογραφία ενός διάσημου προσώπου καί πληροφορίες σχετικά με το έργο του,που μένει ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές,σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει να δω μέσα από την κλειδαρότρυπα,παραβιάζοντας την προσωπική του ζωή. Θεωρώ πως έτσι μας δίνεται,απλόχερα,η δυνατότητα να έρθουμε πιο κοντά σε αυτό το άτομο. Να γνωρίσουμε την ουσία του απαλλαγμένη από τα φανταχτερά στολίδια με τα οποία κοσμεί το σώμα καί το πρόσωπό του καί παρουσιάζεται στο κοινό. Λανθασμένα -κατ'εμέ- τους/τις αποκαλούμε ''μεγαθήρια'' καί περιμένουμε/απαιτούμε κάτι ανάλογο από εκείνους/ες,ξεχνώντας πως είναι απλοί,καθημερινοί άνθρωποι ίδιοι/ες με εμάς. Άνθρωποι με ψυχή που νιώθουν έντονα συναισθήματα,όπως αγάπη,θυμό,ελπίδα,πόνο κ.α. Δεν θέλουν μόνο τον θαυμασμό μας,αλλά καί την κατανόησή μας. Καιρός,λοιπόν,είναι να μάθουμε να διαχωρίζουμε τον άνθρωπο από την ιδιότητα του καλλιτέχνη. Δεν τίθεται εδώ κάποιο ζήτημα κριτικής,-άλλωστε κανένας καί καμία δεν έχει δικαίωμα να κρίνει τη ζωή ενός άλλου ανθρώπου-,αλλά να ακούσουμε την ίδια την Μαρία Κάλλας να μιλάει μέσα από τις προσωπικές της επιστολές.

   "Μέσα από μια αδημοσίευτη αλληλογραφία της Μαρίας Κάλλας,η Lyndsy Spence ρίχνει φως στην τραγική ιδιωτική ζωή της μεγάλης Ελληνίδας ντίβας. Με τα λόγια της ίδιας της Κάλλας,μαθαίνουμε πως ο Ωνάσης τη νάρκωνε,ο Μενενγκίνι έγραφε τα κέρδη της στο όνομά του και ο πατέρας της προσποιούνταν ότι πέθαινε πάμφτωχος σε νοσοκομείο,σε μία προσπάθεια να της αποσπάσει χρήματα… Η γυναίκα που πάλεψε με τη νευρομυϊκή διαταραχή,που έχασε τη φωνή της λόγω της ασθένειάς της και λόγω των καταχρήσεων και που στο τέλος της ζωής της,μόνη στο Παρίσι,ζητούσε από την αδερφή της ηρεμιστικά,είναι ο ίδιος άνθρωπος που μέχρι και σήμερα προκαλεί τεράστια συγκίνηση μέσα από τις αριστουργηματικές ηχογραφήσεις της." (Απόσπασμα από περίληψη οπισθοφύλλου)

   Η συγγραφέας με προσοχή καί σεβασμό,αρχικά απέναντι στον άνθρωπο Μαρία κι έπειτα στην πρωταγωνίστρια της όπερας,την Κάλλας,προβαίνει σε μία άρτια καταγραφή της βιογραφίας της όπου περιέχονται τα πάντα. Ο λόγος ουσιαστικά είναι στην ίδια την Κάλλας,αν καί κυριαρχεί η τριτοπρόσωπη αφήγηση. Εδώ έχουμε μία εξαιρετική κι εις βάθος σκιαγράφηση του ψυχισμού τόσο της μεγάλης καλλιτέχνιδος,όσο καί των λοιπών προσώπων. Ο λόγος της συγγραφέως είναι μεστός καί μας οδηγεί προς το φινάλε με συνέπεια,αποφεύγοντας υπερβολές,ή,άλλες τάσεις βερμπαλισμού. Δεν ωραιοποιεί καταστάσεις,μα μένει στην αλήθεια. Ολοκληρώνοντας την ανάγνωση του βιβλίου,είδα με άλλη ματιά τη Μαρία Κάλλας. Είδα την μικρή Μαρία Καλογεροπούλου που ζητούσε διακαώς αγάπη καί συντροφιά. Καί η άηχη μελωδία που έπαιζε από πίσω ήταν σαν το κύκνειο άσμα που το συντροφεύει ένας λυγμός οδύνης.

Καλή ανάγνωση!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: LYNDSY SPENCE

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ: Cast a Diva-The Hidden Life of Maria Callas

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΧΡΥΣΑ ΦΡΑΓΚΙΑΔΑΚΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ