Συνέντευξη με την συγγραφέα Βασιλική Δραγούνη

Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΡΑΓΟΥΝΗ

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

   Σημερινή μου καλεσμένη στην στήλη των συνεντεύξεων η συγγραφέας Βασιλική Δραγούνη. Την ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο καί τις απαντήσεις της. Από τις εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές κυκλοφορεί το νέο της βιβλίο με τίτλο "Κυρτά Κάτοπτρα''. Της εύχομαι να είναι καλοτάξιδο. Για όσους/ες επιθυμούν να το διαβάσουν,μπορούν να το προμηθευτούν είτε από το επίσημο site του εκδοτικού,είτε από κάποιο βιβλιοπωλείο. 

Για να δούμε τι μοιράστηκε μαζί μας...

ΕΡΩΤΗΣΗ 1: Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές το νέο σας μυθιστόρημα φαντασίας με τίτλο ‘’Κυρτά Κάτοπτρα’’. Να είναι καλοτάξιδο. Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια γι’αυτό;

Β.Δ. Σας ευχαριστώ πολύ, όπως και τις Εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές για την στήριξη του έργου μου. Τα «Κυρτά Κάτοπτρα» είναι μια συλλογή διηγημάτων που δίνουν έμφαση όχι μόνο στο πώς το περιβάλλον επιδρά στον ψυχισμό του ατόμου, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο το ίδιο το άτομο επιδρά στο περιβάλλον του. Τοποθετημένοι σε σύγχρονο σκηνικό, απειλητικοί άγνωστοι, ελκυστικές γυναίκες, σκοτεινά όντα, προβληματικές προσωπικότητες, μα και καθημερινά πρόσωπα με ψυχολογικά αδιέξοδα και υπαρξιακά ερωτήματα, με κρυφές επιθυμίες και απωθημένα, κινούνται μέσα σε έναν φαύλο κύκλο, ψυχολογικό και αναπόδραστο. Τρέφονται από το σκοτάδι του μυαλού και ανά πάσα στιγμή επινοούν ή φονεύουν οι ίδιοι το περιβάλλον τους, καθώς προσπαθούν απεγνωσμένα και με εσωτερική μανία να καθρεφτιστούν στο απέναντι πρόσωπό τους.

ΕΡΩΤΗΣΗ 2: Πώς εμπνευστήκατε την ιστορία του νέου σας βιβλίου;

Β.Δ. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για μία ενιαία ιστορία, αλλά για τριάντα διαφορετικά διηγήματα με κεντρικό θέμα τον αντικατοπτρισμό, την αντανάκλαση δηλαδή των εσωτερικών συναισθημάτων των ηρώων. Τα διηγήματα διαπραγματεύονται βασικά ζητήματα της ανθρώπινης κατάστασης, τον φόβο και τον έλεγχο, το θαύμα και το τραύμα, την αυταπάτη και την επανόρθωση, την ομορφιά και το σκοτάδι, την εξάρτηση ή μη του ενός από τον άλλον.

ΕΡΩΤΗΣΗ 3: Γιατί επιλέξατε να γράψετε μία συλλογή διηγημάτων κι όχι ένα βιβλίο με μία ενιαία ιστορία; Μήπως,τελικά,οι ιστορίες των διηγημάτων ενώνονται με έναν ιδιαίτερο δεσμό;

Β.Δ. Δεν έχει να κάνει με το είδος, αλλά με την λακωνικότητα. Θεωρώ ότι μπορώ να πω όλα όσα θέλω καταλαμβάνοντας πολύ λιγότερο χώρο. Όλα τα διηγήματα του βιβλίου έχουν έναν κοινό άξονα: τον κατακερματισμό της σύγχρονης εμπειρίας. Αφενός διαπραγματεύονται την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη, αφετέρου μπορεί να αποτελούν μια συνεχή αλληλο-διαβεβαίωση ύπαρξης ανάμεσα στον συγγραφέα και τον αναγνώστη. Το κάθε διήγημα ξεχωριστά, μπορεί να αποτελέσει μια πραγματοποιημένη υπαρξιακή αναζήτηση, μια παράξενη μορφή πίστης σε κάποια ανώτερη δύναμη, που δύναται να λειτουργεί ως οδηγός επιβίωσης.

ΕΡΩΤΗΣΗ 4: Μέσα στο βιβλίο σας περιγράφετε όχι ένα,αλλά αρκετά εφιαλτικά σενάρια που κάλλιστα,-αν δεν προσέξουμε-,θα μπορούσαν να γίνουν πραγματικότητα. Τί θα πρέπει να κάνουμε εμείς ως πολίτες για να προλάβουμε μία τέτοια εξέλιξη;

Β.Δ. Όλα αυτά τα εφιαλτικά σενάρια καταδεικνύουν την οριακή γραμμή μπροστά στην οποία βρίσκεται η σύγχρονη πολιτισμένη ανθρωπότητα και η πραγματικότητα η οποία φαίνεται να συνθέτουν, ακόμα και μέσω της εμπροσθοφυλακής της επιστημονικής έρευνας, μπορεί να σημάνει μία χωρίς επιστροφή για την ανθρωπότητα εξέλιξη. Η ίδια η εξέλιξη, όμως, φροντίζει έτσι ώστε στο κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου μας να μην είναι μόνο αγκυροβολημένο το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, αλλά επίσης το ενδιαφέρον και ο σεβασμός για τους άλλους. 

Εκείνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μιλήσουμε με τους όρους της εκάστοτε κοινωνίας για πράγματα που είναι κοινά στην αναπάντεχη πολυπλοκότητα που ονομάζουμε ανθρώπινη κατάσταση, να συνειδητοποιήσουμε τις ιδιαιτερότητες του κάθε όρου, τις αλλαγές στην ιεράρχηση τους, τις δυναμικές υπεροχής ή υποχώρησης του καθενός, μεταφράζοντάς τα σε αλτρουιστικές, υπέρ της κοινωνίας συμπεριφορές στον πραγματικό κόσμο.

ΕΡΩΤΗΣΗ 5: Ποιο το μερίδιο ευθύνης εμάς των πολιτών σε όλη αυτήν την κατάσταση που επικρατεί γύρω μας;

Β.Δ. Είμαστε πιασμένοι μέσα στα γρανάζια μιας εποχής εξαιρετικά ασαφούς και περίπλοκης, μιας κυνικής εποχής, ωστόσο, όχι περισσότερο κυνικής από άλλες. Το ζήτημα της ατομικής ευθύνης βρέθηκε στο επίκεντρο της προσοχής μας την τελευταία διετία και ανακύπτει, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης, κάθε φορά που ο πολίτης καλείται να αναθεωρήσει όχι μόνο τον μέχρι τώρα τρόπο ζωής του, αλλά και τον τρόπο που αντιμετωπίζει την ύπαρξή του μέσα στο κοινωνικό σύνολο. 

Η ουσία του ανθρώπου, ωστόσο, ανάγεται στο σύνολο των κοινωνικών του σχέσεων. Η ύπαρξη μιας αρμονικής σχέσης ατόμου και κοινωνίας - μια βασική θέση της Αριστοτελικής ηθικής - συμπεριλαμβάνει έννοιες όπως αυτές της κοινωνικής δικαιοσύνης, του κοινωνικού σχεδιασμού, της κοινωνικής πρόνοιας, της κοινωνικής αλληλεγγύης, του κοινωνικού καλού. Όταν η ατομικότητα προσδιορίζεται από αυτήν την κοινωνικότητα, τότε μόνο η ουσία της ατομικής ευθύνης αποκτά νόημα και σημασία. 

ΕΡΩΤΗΣΗ 6: Ποιο το νόημα που θα θέλατε να περάσετε μέσα από το βιβλίο σας προς το αναγνωστικό κοινό;

Β.Δ. Η επιστημονική φαντασία, ίσως περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο σύγχρονο είδος λογοτεχνίας, γράφεται συχνά με έναν κοινωνικό σκοπό ή έναν στόχο. Αυτός ο σκοπός είναι σπάνια να προβλέψουμε ρητά το μέλλον -η επιστημονική φαντασία άλλωστε μερικές φορές καθοδηγεί την τεχνολογική ανάπτυξη, αντί να την προβλέπει. Αντίθετα, η επιστημονική φαντασία έχει γραφτεί για να προειδοποιήσει ή για να εξυμνήσει την ανθρώπινη εφευρετικότητα ή για να εξερευνήσει τις προεκτάσεις ενός ριζικά διαφορετικού συστήματος.

Και ο κόσμος είναι ένα μεγάλο και ποικιλόμορφο μέρος - η ιδέα ότι μπορεί να υπάρχει μόνο ένα πανταχού παρόν «μέλλον» για όλους είναι αστεία. Αλλά σίγουρα θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την επιστημονική φαντασία ως μέσο για να φανταστούμε τι είδους μέλλοντα είναι δυνατά, και ποια είναι επιθυμητά, και το καθένα να ενεργεί με τον δικό του τρόπο για να βοηθήσει να εισαγάγουμε το καλύτερο μέλλον στην πραγματικότητα.

ΕΡΩΤΗΣΗ 7: Είχατε κάποιο πλάνο πάνω στο οποίο βασιστήκατε για να γράψετε τις ιστορίες του βιβλίου,ή,απλώς αφεθήκατε σε αυτές;

Β.Δ. Οι ιστορίες αυτές δεν γράφτηκαν κατά την ίδια χρονική περίοδο ούτε η μία ως συνέχεια της άλλης. Πρόκειται για μία συλλογή διαφορετικών ιστοριών που κινούνται σε διαφορετικές διαβαθμίσεις της πραγματικότητας, μέσα σε επιμερισμένους τόπους και μέσα σε χωροχρονικά πλαίσια που συνεχώς μεταβάλλονται.

EΡΩΤΗΣΗ 8: Σαν αναγνώστρια,τί είδους βιβλία προτιμάτε να διαβάζετε;

Β.Δ. Τα βιβλία σημαίνουν διαφορετικά πράγματα για τους ανθρώπους ή διαφορετικά πράγματα για το ίδιο άτομο – αναλόγως σε ποια φάση της ζωής του βρίσκεται. Όσον αφορά τις προσωπικές μου αναγνωστικές προτιμήσεις, παίρνω ευχαρίστηση όχι μόνο από τα ίδια τα βιβλία αλλά και από τον αναπάντεχο τρόπο με τον οποίο τα συναντώ. Συνήθως διαβάζω ποίηση, δοκίμια, σκοτεινά και ανελέητα μυθιστορήματα ή βιβλία φαντασίας που υποδεικνύουν μονοπάτια προς το υπερβατικό, αυτήν την απροσδιόριστη κατάσταση όπου η απόσταση ανάμεσα στον εαυτό και το σύμπαν συρρικνώνεται.

ΕΡΩΤΗΣΗ 9: Πώς ονειρεύεστε το συγγραφικό σας μέλλον σε δέκα χρόνια από τώρα;

Β.Δ. Δεν ονειρεύομαι κάτι ιδιαίτερο. Γράφω συνέχεια, αισθάνομαι ότι είμαι σε μια παραγωγική φάση. Σε πρώτη φάση, γράφω πρώτα για μένα, εστιάζοντας στο νόημα αυτού που κάνω, εξερευνώντας την «εσωτερική όψη» των πραγμάτων. Το τι θα βγει προς τα έξω όμως θέλει πολλή δουλειά και υπομονή. Μπορώ να περιμένω… Πρέπει να ωριμάσουν οι συνθήκες για να βγει στο φως ένα ολοκληρωμένο έργο. 

ΕΡΩΤΗΣΗ 10: Τέλος,ποιο ήταν εκείνο το βιβλίο που διαβάσατε πρόσφατα καί σας ικανοποίησε στον μέγιστο βαθμό;

Β.Δ. Αυτόν τον καιρό διαβάζω τον συλλογικό τόμο κειμένων «Ακραία Ομορφιά: Αισθητική, Πολιτική, Θάνατος» («Extreme Beauty: Aesthetics, Politics, Death», London: Continuum, 2003). Το «Extreme Beauty» εξερευνά την τέχνη, τη λογοτεχνία, την πολιτική και τη φιλοσοφία για να φωτίσει το πώς έχει αλλάξει η έννοια και η εμπειρία της ομορφιάς. Τα δοκίμια κυμαίνονται από τον Χέγκελ και τον Μοντερνισμό μέχρι τον Μαρσέλ Ντυσάν και την Πρωτοπορία, τη μεταμοντέρνα ποιητική, την πλήξη και τον Προυστ, τον ρομαντισμό της Άρεντ και του Χάιντεγκερ, μέχρι τον Ντεριντά και το αμφιλεγόμενο δώρο του θανάτου..

Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας καί τις απαντήσεις σας.

Με εκτίμηση,Κυριακή Γανίτη από το blog Dominica Amat

Β.Δ. Κι εγώ σας ευχαριστώ για τις επικεντρωμένες κι ενδιαφέρουσες ερωτήσεις της συνέντευξης, καθώς και για τη βιβλιοκριτική στο εξαιρετικό σας blog.

Διαβάστε εδώ την κριτική μου για το βιβλίο: https://dominicamat.blogspot.com/2022/02/blog-post_92.html