ΖΩΗ ΣΤΗ ΣΤΑΧΤΗ

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

   Πολλές φορές ως άνθρωποι εστιάζουμε την προσοχή,ίσως καί την μνήμη μας,μόνο στα άσχημα που έχουν συμβεί καί στις κακουχίες που έχουμε περάσει εμείς,ή,κάποιοι άλλοι. Σαν να είναι η ''αφετηρία'' της ζωής μας. Σαν να μην έχει υπάρξει οτιδήποτε καλό πριν από το όποιο κακό μας έχει τύχει. Είναι ο πόνος καί η δυστυχία πιο δυνατά από την χαρά καί την αγάπη; Γιατί επιλέγουμε να σταθούμε στις τραγικές εικόνες ανθρώπων ξεριζωμένων με βίαιο τρόπο από τον τόπο τους,εξαθλιωμένων ψυχή τε καί σώματι από τις κακουχίες; Γιατί μας φαντάζει δύσκολο το να σκεφτούμε πως αυτοί οι άνθρωποι είχαν μία στρωτή κι όμορφη ζωή πριν από όλα αυτά; Πως μπορεί να ήταν εύποροι/ες,ευτυχισμένοι/ες,υγιείς με όνειρα,επιθυμίες,φιλίες,έρωτες,οικογένεια,μα καί να είχαν την πατρίδα,την ελευθερία καί την αξιοπρέπειά τους; Ή,τελικά,έχουμε μάθει να δεχόμαστε μόνο όσα αντικρίζουν τα μάτια μας την συγκεκριμένη στιγμή; 

   Ο συγγραφέας Μερκούριος Αυτζής έχει ένα πλούσιο συγγραφικό έργο όσον αφορά τα βιβλία που απευθύνονται σε παιδιά καί νέους. Από τις εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφόρησε πρόσφατα το πρώτο του βιβλίο που απευθύνεται σε ενηλίκους. Ο λόγος για το ιστορικό μυθιστόρημα με τίτλο ''Ζωή στη στάχτη'' που μας μεταφέρει πίσω στον χρόνο καί πιο συγκεκριμένα στην Τραπεζούντα στις αρχές του 20ου αιώνα λίγο πριν την καταστροφή καί όσα δεινά ακολούθησαν αυτήν καί σημάδεψαν άρδην,όχι μόνο τον ρου της νεότερης ιστορίας,αλλά καί την πορεία ζωής όλων αυτών των ανθρώπων.

   "Τραπεζούντα, αρχές του 20ού αιώνα. Η πόλη μοιάζει με πολύχρωμο μωσαϊκό. Στα σοκάκια της πολιτισμοί, θρησκείες, ιδέες, όλα ζυμωμένα με το αίμα, τον ιδρώτα και τις μάχες χιλιάδων ψυχών. Και ενώ η Οθωμανική αυτοκρατορία καταρρέει, Έλληνες, Τούρκοι και επισκέπτες κάθε φυλής πίνουν καφέ στο μεϊντάνι, συναλλάσσονται, λογομαχούν... Η Λεϊλά, η «άγια σαλή» της πόλης, την ημέρα κινείται ανάμεσά τους και τους χλευάζει και τα βράδια, μεταμορφωμένη σε Αρσενία, τα βάζει με τους δαίμονες. Οι Νεότουρκοι, ίδιοι δαίμονες, κάνουν τα πάντα για να καθαρίσουν τον τόπο από τους χριστιανούς. Η Χρυσαυγή, στα δεκαπέντε της, αναστατώνεται όταν η Λεϊλά προφητεύει το μέλλον της. Το πρώτο σκίρτημα δε θα αργήσει να έρθει, όταν στο πρόσωπο του Νικηφόρου θα γνωρίσει την αληθινή αγάπη. Οι δύο νέοι θα αρραβωνιαστούν αλλά η μοίρα έχει άλλα σχέδια γι’ αυτούς." (Περίληψη οπισθοφύλλου)

   Υπάρχει άπλετος χρόνος για να ειπωθούν όλα όσα πρέπει; Η αλήθεια είναι πως όχι. Κι αυτό μας το έχει αποδείξει περίτρανα η ίδια η ζωή. Από την άλλη μεριά,δεν υπάρχει κάποιος/α που δύναται να πει το πότε πρέπει,ή,το αν είναι αργά,ή,νωρίς για να έρθουν όλα στο φως ανασύροντας μνήμες καί έντονα συναισθήματα. Θα μου πείτε,εύλογα,πως προς στην δύση της ζωής του ένας άνθρωπος ανακαλεί τα πάντα καί νιώθει την ανάγκη να τα μοιραστεί με τα δικά του/της πρόσωπα είτε για να αποβάλλει κάποιο βάρος από πάνω του/της,είτε για να τους χαρίσει μία αλλιώτικη ''αθανασία'',είτε για να κλείσουν οριστικά κύκλοι του παρελθόντος,είτε για να απονομηθεί κατά κάποιον τρόπο η επιθυμητή δικαιοσύνη καί η λύτρωση...

   Ο συγγραφέας επιλέγει να εξιστορήσει τα πάντα μέσα από την αφήγηση/εξομολόγηση της κεντρικής ηρωϊδας προς την εγγονή της. Με γραφή ρέουσα καί άκρως κατανοητή,μπαίνει στην θέση καί στην ψυχή της ηρωϊδας καί με μία πλούσια αναδρομή στο παρελθόν θα μιλήσει για τα πάντα. Για πράγματα που λίγο έως πολύ ξέρουμε,αλλά καί σημαντικές λεπτομέρειες που μας διαφεύγουν. Σε αυτό το νοερό μας σεργιάνι στον χρόνο θα ακούσουμε να αναβιώνεται,όχι μόνο η ζωή της ηρωϊδας,αλλά κι άλλων ανθρώπων του Πόντου που προσπαθούσαν να ζουν ειρηνικά εκείνη την εποχή μα καί το πως βίωσαν τους αγώνες,τους διωγμούς,τις λεηλασίες,τις καταστροφές,τις χαρές καί τις λύπες που τους/τις επιφύλασσε η ζωή. Μία ζωή,που όπως εύστοχα λέει καί ο τίτλος του βιβλίου,θα βρεθεί στη στάχτη... Διότι,η φωτιά μπορεί να κατακαίει όλα όσα βρεθούν μπροστά στο διάβα της,άψυχα καί έμψυχα... Ένα βιβλίο πλούσιο από εικόνες καί συναισθήματα. Ένα βιβλίο που μου άφησε αρκετά καλές εντυπώσεις καί σας προτρέπω να διαβάσετε κι εσείς.

Καλή ανάγνωση!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΜΕΡΚΟΥΡΙΟΣ ΑΥΤΖΗΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΨΥΧΟΓΙΟΣ