Μελέτες - Δοκίμια | 100 ΧΡΟΝΙΑ από τη ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ | Εκδόσεις Κέδρος

Η Μικρασιατική Καταστροφή και η στρατηγική του ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο - Διδώ Σωτηρίου Η παραπλανητική ζάλη της μεγάλης ιδέας, ντυμένη με τα πιο λαμπερά στολίδια μπέρδευε και ζάλιζε τη σκέψη του ελληνικού λαού. Λίγοι, εκείνη την εποχή, ήταν σε θέση να διακρίνουν πού τέλειωναν τα εθνικά δίκαια και από πού άρχιζε η επεκτατική μεγαλομανία! Δεν μπορούσαν να καταλάβουν πως η Ελλάδα δεν πολεμούσε πια, όπως στην εποχή των βαλκανικών πολέμων, για την ανεξαρτησία της και την ακεραιότητά της, και ότι αντίθετα τώρα έχανε και τα δυο για να προλάβει να «καταταχθεί» χωροφύλακας στο συμμαχικό στρατόπεδο και να γίνει «συνεργός» στην τυχοδιωκτική και αποικιοκρατική πολιτική των μεγάλων Δυνάμεων στις χώρες της Εγγύς Ανατολής. Έτσι ο μυστικός πόλεμος για την εξασφάλιση των πετρελαίων εμφανίσθηκε σαν ε θ ν ι κ ό ς  π ό λ ε μ ο ς για την απελευθέρωση του υπόδουλου ελληνισμού. Το μικρασιατικό δεν ήταν καν ελληνικό θέμα, το είδαμε. Κι αυτό είναι το τραγικότερο. (απόσπασμα από το βιβλίο) Με το Διωγμό στην ψυχή. Το τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής σε τρεις γενιές - Λίμπυ Τατά Αρσέλ ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΣΤΙΑΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Η Ελληνίδα ψυχολόγος Λίμπυ (Ελευθερία) Τατά Αρσέλ, κόρη πρόσφυγα από το Τσανταρλί Περγάμου, γεννημένη στη Μυτιλήνη και εγκατεστημένη στη Δανία, εξετάζει για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία το ψυχολογικό διαγενεαλογικό τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής. Έχοντας ως βάση το τραγικό παρελθόν της δικής της οικογένειας και με άξονα δέκα μαρτυρίες από τρεις γενιές αναδεικνύει τους μηχανισμούς επιβίωσης που χρησιμοποίησαν οι Μικρασιάτες στην Ελλάδα προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα τραύματα της προσφυγιάς. Σμύρνη. Από τον κοσμοπολιτισμό έως τους εθνικισμούς - Hervé Georgelin Μετάφραση: Μαρία Μαλαφέκα Η Σμύρνη στα μέσα του 19ου αιώνα γοητεύει με τον αστραφτερό κοσμοπολιτισμό της. Προάγγελος της τόσο επίκαιρης σήμερα πολυπολιτισμικότητας, συγκεντρώνει στους κόλπους της όλες τις ανθρώπινες ομάδες των Βαλκανίων και της Εγγύς Ανατολής. Σταυροδρόμι λαών, πολιτισμών, θρησκειών, ιδεών. Πρότυπο πνευματικής άνθησης, οικονομικής ευμάρειας και κοινωνικής προόδου. Ο ερευνητής και συγγραφέας Hervé Georgelin δίνει ανάγλυφα την περίπλοκη ιστορία αυτής της ιδιαίτερης πληθυσμιακής μείξης. Εξετάζει την κοινωνική και πολιτική ζωή στην οθωμανική Σμύρνη από το τέλος της δεκαετίας του 1870 έως τις παραμονές του Α' Παγκόσμιου Πολέμου και την καταστροφή της πόλης.  Ένδοξη δουλεία. Σχέσεις Φαναριωτών, Ελλήνων υπηκόων της Υψηλής Πύλης και Ελλαδιτών - Κατερίνα Μυστακίδου Το σύγχρονο ελληνικό κράτος γεννήθηκε από την αντιπαράθεση των χριστιανών ορθοδόξων με τους μουσουλμάνους Οθωμανούς. Η Κατερίνα Μυστακίδου περιγράφει τις αντίρροπες δυνάμεις και τα αντικρουόμενα συμφέροντα μεταξύ Φαναριωτών, Ελλήνων υπηκόων του σουλτάνου και Ελλαδιτών. Μέσα σε ένα τέτοιο πολύπλοκο και συνάμα συγκρουσιακό πλαίσιο, η συγγραφέας εξετάζει τις ιστορικές εξελίξεις: από το κίνημα για το σχηματισμό του νέου ελληνικού κράτους μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη Συνθήκη της Λωζάνης. Διδώ Σωτηρίου. Από τον κήπο της Εδέμ στο καμίνι του αιώνα μας - Σάσα Τσακίρη Η ζωή της Διδώς Σωτηρίου θυμίζει εκείνα τα συναρπαστικά μυθιστορήματα της παλιάς σχολής που ήταν σωστές τοιχογραφίες εποχής. Στον αναγνώστη τους έδιναν την ευκαιρία να απολαύσει ένα ευχάριστο και γεμάτο ενδιαφέροντα ταξίδι σε τόπους και χρόνους που του ήταν άγνωστοι. Η βιογραφία της Διδώς Σωτηρίου, εκτός από μια ολοκληρωμένη καταγραφή της ζωής και του έργου της, αποτελεί και μια σημαντικότατη μαρτυρία για τα συγκλονιστικά ιστορικά γεγονότα του 20ού αιώνα. Τα Ματωμένα χώματα πρωτομεταφράστηκαν στην Τουρκία όταν άρχιζε η δεκαετία του ’70. Οι δημοκρατικοί διανοούμενοι και γενικότερα οι προοδευτικοί στην Τουρκία είχαν διαπιστώσει ότι οι στρατοκρατικοί κύκλοι, για να κρατηθούν στην εξουσία, κατέφευγαν στον εθνικιστικό και θρησκευτικό φανατισμό των μαζών. Χρέος τους ήταν αυτόν να καταπολεμήσουν. Σκέφτηκαν τότε ότι ένα βιβλίο σαν τα Ματωμένα χώματα, με το συγκλονιστικό αντιπολεμικό του μήνυμα, θα μπορούσε να τους βοηθήσει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στις προσπάθειές τους. Προχώρησαν, λοιπόν, στη μετάφρασή του, χωρίς καν να ρωτήσουν τη Διδώ, με τη σκέψη πως η αγωνίστρια της ειρήνης δε θα τους δημιουργούσε εκ των υστέρων πρόβλημα. Όπως και έγινε. […] Τη μετάφραση του βιβλίου της η Διδώ την πρωτοέμαθε από τον Τούρκο βιομήχανο Ερτογρούλ Σοϊσάλ, πρόεδρο τότε του Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Πόλης. […] Η Διδώ έλαβε ένα θερμότατο γράμμα του, με ημερομηνία 3 Αυγούστου 1971, όπου, αφού παρουσίασε εν συντομία τα βάσανα που τράβηξε η οικογένειά του κατά την αποχώρηση των Ελλήνων, κατέληγε: «Το βιβλίο σας το διάβασα μέσα σε δύο νύχτες, με χίλιες αναμνήσεις, χύνοντας δάκρυα και για τις δυο πλευρές. Σας συγχαίρω. Θα ’ρθω να σας βρω θέλοντας να σας αποδείξω πως ζούνε ακόμη οι παλιοί Τούρκοι με τη γενναιοδωρία τους, τον αλτρουισμό και τη λεβεντιά τους. Φιλώ τα χέρια σας με εκτίμηση και με τα βαθύτερα αισθήματά μου». (απόσπασμα από το βιβλίο)