Συνέντευξη με την συγγραφέα Νέλλη Σπαθάρη

Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΝΕΛΛΗ ΣΠΑΘΑΡΗ

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

   Σημερινή μου καλεσμένη στην στήλη των συνεντεύξεων η συγγραφέας Νέλλη Σπαθάρη. Την ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο καί τις απαντήσεις της. Από τις εκδόσεις Ελκύστης κυκλοφορεί το νέο της βιβλίο, με τίτλο ''Γυναίκα σημαίνει πόνος". Της εύχομαι να είναι καλοτάξιδο. Για όσους/ες επιθυμούν να το διαβάσουν, μπορούν να το προμηθευτούν από κάποιο βιβλιοπωλείο.

                                                    Πάμε να δούμε τι μοιράστηκε μαζί μας...

ΕΡΩΤΗΣΗ 1: Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ελκυστής το νέο σας βιβλίο, με τίτλο ‘’Γυναίκα σημαίνει πόνος’’. Να είναι καλοτάξιδο! Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια γι’αυτό;

Ν.Σ. Πρόκειται για δεκαοκτώ διηγήματα με μεγάλο εύρος θεματολογίας και ποικιλία αφηγηματικών τεχνικών. Όπως γράφω στο οπισθόφυλλο, τα διηγήματα είναι ρεαλιστικά, ανατρεπτικά, παραληρηματικά, δυστοπικά, φανταστικά, φαντασιακά…. Γιατί η γυναίκα είναι ένα πολύ πλούσιο πλάσμα που πορεύεται σε έναν δύσκολο κόσμο και θέλει δύναμη για να φωτίσεις όλες της τις πλευρές.

ΕΡΩΤΗΣΗ 2: Ποια η πηγή έμπνευσης της παρούσας συλλογής διηγημάτων;

Ν.Σ. Πηγή έμπνευσης είναι η καθημερινότητα. Οι ειδήσεις. Η κοινωνική πραγματικότητα. Και η αντιμετώπιση της γυναίκας μέσα σε αυτή. Μερικά από τα διηγήματά μου τα έχω εμπνευστεί από πραγματικά περιστατικά, όπως το διήγημα με τον τίτλο «Saignant» (=ματωμένο, τρόπος μαγειρέματος του κρέατος: κράτησα τη γαλλική λέξη γιατί το περιστατικό συνέβη στο Παρίσι) ή το «Ένας άλλος καθρέφτης», από την Ιστορία («Νύχια, νυχιές»), από την επιστημονική έρευνα («Με ακούς;»), από τη λογοτεχνία («Κάτω η πατριαρχία!»), από την επικαιρότητα («Μην ταράζεις τη σιωπή»). Άλλα βασίζονται στη φαντασία και απαντούν στους προβληματισμούς και τις σκέψεις που με κατατρύχουν.

ΕΡΩΤΗΣΗ 3: Πώς προέκυψε ο τίτλος ‘’Γυναίκα σημαίνει πόνος’’ καί τί μπορεί να υπάρχει πίσω απ’αυτόν;

Ν.Σ. Άλλαξα πολλές φορές τον αρχικό τίτλο (που είναι και αυτός που κράτησα τελικά), γιατί είχα την αίσθηση ότι ο πόνος φέρνει αποστροφή. Δεν θέλουμε να βλέπουμε την αλήθεια κατάματα. Έχουμε μια τάση προς τον ρομαντισμό. Φανταζόμαστε τη γυναίκα σε μεγάλους, όμορφους, φλογερούς έρωτες με πεταλούδες και ροδοπέταλα να την πλαισιώνουν. Όμως, ο ρόλος της λογοτεχνίας δεν είναι να ωραιοποιεί. Αυτό τον ρόλο τον έχουν τα ρομάντζα, τα οποία ουδόλως υποτιμώ γιατί έχουν κι αυτά τη δική τους λειτουργία. Ο ρόλος της λογοτεχνίας είναι, όπως έχω γράψει γενικότερα, να θέτει ερωτήματα, να δημιουργεί προβληματισμό, να διερευνά τις μύχιες σκέψεις των ανθρώπων, τη σκοτεινή του φύση στην πορεία του προς τον πολιτισμό. Γι’ αυτό επέστρεψα στην αρχική μου σκέψη και συνέδεσα την γυναίκα με τον πόνο. Η αλήθεια, λοιπόν, κατάματα.

ΕΡΩΤΗΣΗ 4: Η παρούσα συλλογή διηγημάτων απευθύνεται σε ευρύ αναγνωστικό κοινό, ανεξαρτήτως φύλου. Τί θα επιθυμούσατε να αποκομίσουν οι αναγνώστες/στριες από την ανάγνωση της;

Ν.Σ. Την πραγματικότητα, την πραγματικότητα, την πραγματικότητα, σε όλο της το εύρος.

ΕΡΩΤΗΣΗ 5: Ποια η συναισθηματική σας φόρτιση κατά την διάρκεια της συγγραφής του παρόντος βιβλίου;

Ν.Σ. Διάβασα σε κάποια είδηση πως μέχρι το 2030 θα έχει επέλθει ισότητα ανδρών και γυναικών. Φυσικά, με τη λέξη «ισότητα» ο αρθρογράφος εννοούσε την ισότητα στις αποδοχές, στην εργασία, στη συμμετοχή στην πολιτική και τα κοινά και άλλα τέτοια. Πόσο παραπλανητική είναι η λέξη «ισότητα». Στο διήγημά μου «Δέκα και δέκα», σε έναν φαντασιακό χρόνο, ολοένα και επιταχύνονται οι ειδήσεις με κακοποιήσεις γυναικών μέχρι την ώρα της Αποκάλυψης. Ένα διήγημα που πρέπει να διαβαστεί με τη συναισθηματική φόρτιση και την ταχύτητα με την οποία αποκαλύπτονται τα εγκλήματα κατά των γυναικών. Να διαβαστεί με κομμένη την ανάσα.

Διαβάζουμε ολοένα πιο συχνά για την κακοποίηση των γυναικών και το ερώτημα είναι εάν στην εποχή μας πολλαπλασιάζονται δραματικά ή αν τα μέσα μαζική ενημέρωσης και τα κοινωνικά δίκτυα βγάζουν πλέον στο φως το εύρος των κακοποιήσεων τις οποίες δεν αντιλαμβανόμασταν στο παρελθόν.

ΕΡΩΤΗΣΗ 6: Τέλος, θα μπορούσατε σε μία φράση να μοιραστείτε μαζί μας το νόημα των ιστοριών της συλλογής;

Ν.Σ. Ο Λόρενς Ντάρελ -ο συγγραφέας του Αλεξανδρινού κουαρτέτου- όπως αναφέρω στον υπότιτλο ενός από τα διηγήματα, είχε εκφράσει την άποψη πως υπάρχουν τρία πράγματα που μπορείς να κάνεις με μια γυναίκα: Μπορείς να την αγαπήσεις, να υποφέρεις γι’ αυτήν ή να την κάνεις λογοτεχνία. Όμορφος ρομαντισμός του συγγραφέα. Μα θα έλεγα πως ο Εμμανουήλ Ροΐδης ήταν πιο πραγματιστής στην εποχή του όταν ισχυριζόταν πως οι γυναίκες ήταν καλές μόνο για σύζυγοι ή εταίρες (θα πρόσθετα, για την εποχή του, και δουλικά). Να, λοιπόν, που η λογοτεχνία μπορεί να μας αποκαλύψει όλη τη γκάμα, όλο το εύρος, της έννοιας «γυναίκα». Κι αυτήν ψάχνω μέσα από τα διηγήματά μου.

Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας καί τις απαντήσεις σας.

Με εκτίμηση, Κυριακή Γανίτη από το blog Dominica Amat