Σχολή για Γερμανίδες νύφες

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

Πόσες φορές σας έχει συμβεί να θέλετε να ''σπάσετε'' σε κομμάτια τον τίτλο ενός βιβλίου που διαβάζετε καί να διώξετε μακρυά ό,τι αρνητικό κι επώδυνο μπορεί να πηγάζει απ'αυτόν κι απ΄την άλλη, να θέλετε να ρουφήξετε, σαν κάτι άλλο πολύτιμο, λέξη την λέξη που περιέχεται μέσα σε αυτό; Οξύμωρο; Μα, όμως, αληθινό καί μου συνέβη πιάνοντας για πρώτη φορά στα χέρια μου το βιβλίο της συγγραφέως Έϊμι Ράνιαν (Aimie Runyan), με τίτλο ''Σχολή για Γερμανίδες νύφες" (The School for German Brides), που κυκλοφορεί στη χώρα μας από τις εκδόσεις Μίνωας, σε μετάφραση της κυρίας Νοέλα Ελιασά. Ένα μυθιστόρημα αμιγώς ιστορικό, ειδομένο μέσα από ένα τεταμένο καί δύσκολο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο.

''Σχολή για Γερμανίδες νύφες'', όπως προείπα ο τίτλος του βιβλίου καί δεν σας το κρύβω πως με είχε πιάσει μία ιδιάζουσα ''εμμονή'' απεναντί του. Έπιασα, λοιπόν, να τον ''αναλύω'' κομμάτι κομμάτι στο μυαλό μου, ώστε να μπορέσω είτε να του ''ξεφύγω'' καί να πάω παρακάτω, είτε για να έρθω ακόμα πιο κοντά στην επώδυνη -όπως προμηνυόταν- αλήθεια του... Στο άκουσμα των λέξεων ''σχολή'', ''Γερμανίδες'' καί ''νύφες'', για να είμαι ειλικρινής, ένιωσα εξ αρχής αρνητικά συναισθήματα, δίχως να είμαι προκατειλημμένη. Βλέπετε, σαν απλές λέξεις δεν φέρουν κάτι άσχημο, μα ενώνοντάς τις κάτω από έναν σκοπό καί με δεδομένη την χρονική περίπτωση -κατά την οποία διαδραματίζονται τα γεγονότα του βιβλίου- ηχούσαν κάπως άγαρμπα στα αυτιά μου...

Σχολή... 

Κανονικά η σχολή στοχεύει ώστε να παρέχει γνώσεις για το μέλλον, σεβασμό καί αγάπη για τους γύρω μας καί να διευρύνει τους πνευματικούς μας ορίζοντες, αναδεικνύοντας την κριτική μας ικανότητα καί σκέψη. Αντ'αυτού, η συγκεκριμένη σχολή παρήγε σκοταδισμό καί πάταξη ελευθερίας κάθε σκέψης...

Για Γερμανίδες...

Αυτό καί μόνο το ''για'' μπροστά από την λέξη ''Γερμανίδες'' είναι τόσο εκκωφαντικό που δεν χρειάζεται κάτι άλλο. Εμφανέστατος ο ρατσισμός προς οτιδήποτε δεν φέρει Γερμανική καταγωγή καί ταυτότητα. Σαν να τονίζεται η υπεροχή του συγκεκριμένου λαού έναντι των υπολοίπων. Κάτι που επικρατούσε ως σκέψη στην ναζιστική Γερμανία...

Νύφες...

Εμφανής υποτίμηση της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία της τότε εποχής. Οι γυναίκες δεν είχαν δικαιώματα καί ήταν προορισμένες για συγκεκριμένους ρόλους στους οποίους επιβαλλόταν να ''υποταχθούν'' θέλοντας καί μη... Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο...

''Βερολίνο, 1939. Ο πόλεμος ξεκινά και η Χάνα αναγκάζεται να μείνει με τους θείους της. Δεν είχε φανταστεί ποτέ την πολυτελή ζωή που την περίμενε εκεί, ούτε όμως και τον γάμο με έναν αξιωματικό των Ες-Ες. Η ανεξάρτητη φύση της σύντομα θεωρείται πρόβλημα και κρίνεται απαραίτητο να παρακολουθήσει μια από τις σχολές νυφών του Ράιχ. Σε ένα κτίριο μακριά από τα φώτα της πόλης, η Χάνα μαθαίνει πώς πρέπει να είναι μια σωστή Γερμανίδα σύζυγος. Παράλληλα, με φόντο το φασιστικό καθεστώς του Χίτλερ, η Γερμανοεβραία Τίλντε κάνει τα πάντα για να κρατήσει ασφαλές το αγέννητο μωρό της. Όταν η Χάνα ανακαλύπτει ότι η Τίλντε κρύβεται κοντά στη σχολή, αποφασίζει, με τη βοήθεια της φίλης της Κλάρα, να τη βοηθήσει βάζοντας σε κίνδυνο ακόμα και την ίδια της τη ζωή." (Περίληψη οπισθοφύλλου)

Διαβάζοντας το βιβλίο ''Σχολή για Γερμανίδες νύφες" συνειδητοποίησα πως δεν πρόκειται για ακόμα ένα ιστορικό μυθιστόρημα ανάμεσα στα τόσα που κυκλοφορούν. Η συγγραφέας μέσα από ενδελεχή ιστορική έρευνα καταφέρνει καί φέρνει σε ισορροπία τα ιστορικά γεγονότα με την μυθοπλασία καί την υποκειμενική ματιά των πρωταγωνιστριών της. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση μας τοποθετεί ομαλώς μέσα σε όλο το κλίμα της τότε εποχής καί μας βοηθά να έρθουμε όλο καί πιο κοντά στα πρόσωπα του βιβλίου. Ναι, η διαδρομή μας δεν θα είναι εύκολη. Θα πονέσουμε, θα λυπηθούμε καί θα περάσουμε από πολλά εμπόδια, μα νικήτρια στο τέλος θα αναδειχθεί η πραγματική φιλία που δεν φοβάται, μα εναντιώνεται καί καταφέρνει να βγει στο φως παρά τις όποιες αντιξοότητες.

Από τους ρεαλιστικούς διαλόγους, την αδιάκοπη ροή των γεγονότων, την αξία της προσφοράς στον συνάνθρωπο, τις επιλογές που αναγκαζόμαστε να κάνουμε, τον φανατισμό υπέρ μίας λανθασμένης ιδεολογίας έως καί την ελπίδα που γεννάται μέσα στις στάχτες του πολέμου, το βιβλίο διαβάζεται με μία ανάσα. Προσωπικά αγάπησα τον τρόπο με τον οποίο η συγγραφέας σκιαγραφεί τις πρωταγωνίστριες της, τους δίνει ζωή καί έπειτα, τις αφήνει ελεύθερες να μοιραστούν μαζί μας όσα εκείνες επιθυμούν καί εμείς το μόνο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να τις ακούσουμε...

Αναζητήστε το! Καλή ανάγνωση.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.