Ο φιλοξενούμενος - Γιορτάζοντας τον Άγιο Βαλεντίνο παρέα με βιβλία (Αφιέρωμα - Μέρος 2ο)

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

Γιορτάζοντας τον Άγιο Βαλεντίνο παρέα με βιβλία 

(Αφιέρωμα - Μέρος 2ο)

''Ο φιλοξενούμενος"

Έως και πριν από λίγο καιρό, είναι αλήθεια ότι ως αναγνώστρια έψεγα συχνά τον εαυτό μου γιατί μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχε τύχει να ''γνωρίσω'' την πένα κάποιων συγγραφέων που είτε είχα ακούσει πολλά καλά λόγια (από άλλους/ες αναγνώστες/στριες) είτε μου είχαν κινήσει το ενδιαφέρον. Επιλέγοντας, πλέον, να αποτινάξω από πάνω μου πολλά ενοχικά ''σύνδρομα'' -αναφορικά με την ανάγνωση βιβλίων- νιώθω πιο ελεύθερη στο να βρω τις κατάλληλες ώρες και αφορμές για να αναζητήσω και να διαβάσω εκείνα τα έργα. Σαν να ''ξεκλείδωσε'' η σκέψη και η ματιά μου προς τον κόσμο της λογοτεχνίας και πια να είμαι πιο ''ανοικτή'' στο να ακούσω, ίσως και να αποδεχθώ, όλα όσα εκείνα επιθυμούν να μοιραστούν μαζί μου. Συνεχίζοντας, λοιπόν, το αφιέρωμα ''Γιορτάζοντας τον Άγιο Βαλεντίνο παρέα με βιβλία'', επέλεξα να διαβάσω και να σας μιλήσω για το μυθιστόρημα της συγγραφέως Ελένης Μπεντίλα, με τίτλο ''Ο φιλοξενούμενος'', το οποίο επανακυκλοφορεί άκρως ανανεωμένο από την Άνεμος εκδοτική, χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση.

Όπως σας υποσχέθηκα, μέσα από το παρόν αφιέρωμα έχω σκοπό να δούμε μαζί την παρουσία του έρωτα στη ζωή των ανθρώπων χάρη σε διαφορετικές οπτικές, συνθήκες, αλλά και με τις ανάλογες επιπτώσεις. Όχι, μπορεί να μην είναι όλα αμιγώς αισθηματικά μυθιστορήματα, όπως για παράδειγμα το εν λόγω έργο που συνδυάζει το αισθηματικό με το κοινωνικό στοιχείο, αλλά δεν παύει να έχουν ως αφετηρία τον έρωτα και το πώς εκείνος ορίζει πολλά πράγματα στη ζωή μας. Όπως, εδώ, που η συγγραφέας τον τοποθετεί μέσα σε ένα πιο έντονα δραματικό πλαίσιο, όπου η λογική και οι όποιοι -επιβεβλημένοι, ή, μη- κανόνες ηθικές έρχονται σε ''σύγκρουση'' με τη σαρωτική σφοδρότητα που συντροφεύει την παρουσία του έρωτα. Έναν έρωτα ανεπανάληπτο κι απαγορευμένο που δύναται να ξεσηκώσει θύελλες και να ξεριζώσει τα πάντα στο διάβα του...

''Πρώτα ένας άγουρος έρωτας σε αμμουδιά της Σίφνου, στα δεκαεφτά της. Ύστερα ο γάμος και τα παιδιά. Άνετη ζωή στην παλιά μονοκατοικία της Κηφισιάς με την υπηρέτρια στη σοφίτα της, την έμπιστη της πεθεράς. Ώσπου, με αφορμή έναν συγγενικό γάμο, εισβάλλει στο σπίτι ένας άγνωστος, ο φιλοξενούμενος. Είναι ο πειρασμός, η ακύρωση της λογικής, η αποπλάνηση των αισθήσεων, η ολομέτωπη σύγκρουση με τα δεδομένα της ευτυχισμένης οικογένειας. Το μέλλον της πια θα μοιάζει με σκοτεινό δρόμο στρωμένο με φόβους, ψέματα και αίμα. Όλοι νομίζουν ότι μπορούν να αποδράσουν…" (Από το οπισθόφυλλο)

Δεν έχω ξαναδιαβάσει κάποιο έργο της συγγραφέως (παρά τη γεμάτη συγγραφική της πορεία), αλλά από τις πρώτες, κιόλας, στιγμές της ανάγνωσης, ένιωσα να ρέει το κείμενο με μία αβίαστη φυσικότητα που με έκανε να ακολουθώ τον δικό του ρυθμό εξιστόρησης των γεγονότων. Όχι, δεν αισθάνθηκα να με πιέζει κάπου, ούτε να μου επιβάλλει (εντός κι εκτός εισαγωγικών) να αποδεχθώ τα όσα εξιστορεί μέσα από την ιστορία. Ναι, μου αρέσει πολύ όταν οι δημιουργοί μου προσφέρουν αυτήν την ελευθερία να κρίνω και να αποφασίσω το τι θα κρατήσω, ή, όχι ερχόμενη σε επαφή με το εκάστοτε έργο τους. Και η συγγραφέας, εδώ, αφήνει στα πρόσωπα της υπόθεσης να μιλήσουν και να πουν τα πάντα. Ναι, η ιστορία λέγεται μέσα από τα ίδια τα λόγια, σκέψεις και πράξεις των προσώπων και δεν είναι μία απλή καταγραφή γεγονότων. Η δε εις βάθος σκιαγράφηση των χαρακτήρων των προσώπων σε συνδυασμό με το που βρίσκονται ανά πάσα στιγμή μέσα στο κείμενο ενισχύει όλα τα παραπάνω.

''Ο φιλοξενούμενος'', ο τίτλος με τον οποίο επιλέγει να κοσμήσει το έργο της η συγγραφέας κι είναι αλήθεια ότι όσο αινιγματικός κι αόριστος μπορεί να φαίνεται ως προς το άκουσμα, πίσω απ'αυτόν θα μπορούσε να βρίσκεται ο οποιοσδήποτε άνθρωπος. Προσωπικά, προσπάθησα να τον προσεγγίσω τόσο μέσα από μία κυριολεκτική όσο και μία μεταφορική έννοια. Άραγε, ποιος είναι αυτός που θα φιλοξενηθεί; Τί αλλαγές μπορεί να επιφέρει η παρουσία του στις ζωές των μόνιμων κατοίκων; Και το κυριότερο! Μπορεί αυτός ο φιλοξενούμενος να γεννήσει πάθη και φόβους και να φέρει στην επιφάνεια συναισθήματα που θα αντιπαραταχθούν της λογικής, θα τους κάνει να υποκύψουν σε μοιραία λάθη, να σκεφτούν τις συνέπειες των πράξεών τους, αλλά κι αν τελικά θα βιώσουν την πολυπόθητη λύτρωση; 

Άν και κατά βάσει δραματικό το ύφος της ιστορίας, η συγγραφέας καταφέρνει να κρατά τις ισορροπίες και να μη μεταμορφώνεται σε κάτι κλισέ, ή, μελό. Τουλάχιστον, αυτό ισχύει για μένα ως αναγνώστρια τη δεδομένη στιγμή. Οι έξυπνοι διάλογοι, η γενικότερη τάση (αυτο)σαρκασμού και η αληθοφάνεια που διακρίνει τους χαρακτήρες των προσώπων καθιστούν το κείμενο ευνόητο και μας οδηγεί σε ένα φινάλε που θεωρώ ότι ο καθένας και η καθεμία θα βγάλει τα δικά του/της συμπεράσματα... Κι αυτό, διότι οι ανθρώπινες σχέσεις είναι δύσκολες και περίπλοκες με ό,τι αυτό συνεπάγεται...

Αναζητήστε το! Καλή ανάγνωση.

Κυκλοφορεί από την Άνεμος εκδοτική.

Υ.Γ. Μείνετε συντονισμένοι/ες για το 3ο μέρος του αφιερώματος.