Αυτό το βιβλίο σκοτώνει - Αφιέρωμα στη σύγχρονη ξένη αστυνομική λογοτεχνία (Μέρος 2ο)

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

Αφιέρωμα στη σύγχρονη ξένη αστυνομική λογοτεχνία (Μέρος 2ο)

2η ημέρα αφιερώματος στη σύγχρονη ξένη αστυνομική λογοτεχνία κι αποφάσισα να παίξω μία αλλιώτικη ''ρώσικη ρουλέτα'' με εκείνα και να επιλέξω και να συμπεριλάβω σε αυτό, από εδώ και πέρα, βιβλία βάσει της πρώτης εντύπωσης που θα μου κάνουν οι τίτλοι που τα κοσμούν... Το είδα σαν μία άλλη ευφάνταστη πρόκληση της αναγνωστικής μου σκέψης και μέσα μου τρέφω την ελπίδα ότι κάτι καλό θα προκύψει απ'όλ'αυτό, μα και πάλι ένας ακόμη πειραματισμός ποτέ δεν έβλαψε... Συνεχίζω, λοιπόν, με το νέο μυθιστόρημα της συγγραφέως Ravena Guron (Ραβένα Γκάρον), με τίτλο ''Αυτό το βιβλίο σκοτώνει" (This book kills), το οποίο κυκλοφορεί στη χώρα μας από τις εκδόσεις Μίνωας, σε μετάφραση της κυρίας Στέργιας Κάββαλου.

Δεν ξέρω πώς θα ακουστεί αυτό που θα σας πω, αλλά η αρχική μου αντίδραση στο άκουσμα του τίτλου του ''Αυτό το βιβλίο σκοτώνει'' ήταν: ''Όπα! Εδώ είμαστε!''. Ναι, γνωρίζω. Δεν είναι και η πιο ενδεδειγμένη φράση για να τη χρησιμοποιήσω σε δημόσιο λόγο, αλλά γιατί όχι; Συγγνώμη, μα θεωρώ ότι οφείλω να είμαι ειλικρινής στο μοίρασμα των σκέψεων, σχετικά με τα βιβλία, μαζί σας. Ε, προσθέστε σε αυτό και την εικόνα του εξωφύλλου και βάλτε με το νου σας τους λόγους που το βιβλίο με είχε ''αιχμαλωτίσει'' κι ανυπομονούσα, διακαώς, όχι για να βρω την έξοδο διαφυγής, αλλά τις απαντήσεις που θα ικανοποιούσαν την όποια περιέργεια είχε τρυπώσει στα μύχια του νου μου...

Διαβάζοντας το βιογραφικό της συγγραφέως, πέρα από την ιδιότητά της ως δικηγόρος, με ιντρίγκαρε το γεγονός ότι αρέσκεται να γράφει βιβλία με πρωταγωνιστές εφήβους και νέους με μία τάση σαρκαστικής αφήγησης, καθώς και πρόσωπα που μάλλον ως αντιήρωες/αντιηρωίδες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Ε, αυτό ήταν! Ένιωθα λες και θα ''άνοιγε'' ένα παράθυρο στο χρόνο που θα με οδηγούσε πίσω στα πιο νεανικά μου χρόνια και θα μπορούσα να βιώσω μία περιπέτεια μυστηρίου κι αγωνίας ούσα ακόμη μαθήτρια των τελευταίων σχολικών τάξεων. Όμως, εδώ, ελλόχευε ένας κίνδυνος. Πόσο ασφαλές θα μπορούσε να είναι όλο αυτό; 

Ξέρετε, πολλές φορές, έχω αναρωτηθεί το αν ένα αστυνομικό βιβλίο -ή μάλλον πιο σωστά- η υπόθεσή του δύναται να λειτουργήσει ως μοχλός, όχι πίεσης, αλλά έμπνευσης ώστε ένας άνθρωπος που θα το διαβάσει θα μπορέσει να επηρεαστεί/το εκλάβει ως πηγή έμπνευσης για να διαπράξει κάποιο έγκλημα. Ναι, ακούγεται κάπως περίεργο αυτό που λέω και να μοιάζει σαν να προσπαθώ να το προσεγγίσω από μία φιλοσοφική/ηθική σκοπιά, αλλά δεν παύει να με τριβελίζει ως ερώτημα. Άραγε, ποια η ευθύνη (άμεση/έμμεση) του/της εκάστοτε δημιουργού και ποια εκείνη του ανθρώπου που εγκληματεί; Προφανώς και ΔΕ θα χαρακτηρίσουμε όλους/ες τους/τις αναγνώστες/στριες αστυνομικών μυθιστορημάτων εν δυνάμει θύτες, αλλά ούτε και τους/τις δημιουργούς ηθικούς αυτουργούς! Αλίμονο να τα βάζουμε όλα μαζί! Ναι, όλοι κι όλες -θέλω να πιστεύω- έχουμε κρίση και λογική ώστε να πράττουμε με ορθό τρόπο και να δυνάμεθα να αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για μυθοπλασία που καμία σχέση δεν έχει με την αληθινή ζωή!

''Όταν ο Χιου Χένρι Βαν Μπόρεν, ένα από τα πιο δημοφιλή και πλούσια παιδιά του σχολείου της Τζες Σουντάρι, βρίσκεται νεκρός, οι μαθητές σοκάρονται και αναρωτιούνται για την ταυτότητα του δολοφόνου… Η Τζες, μια μαθήτρια με αυστηρές οδηγίες να διατηρήσει το μητρώο της καθαρό, καθώς διαφορετικά κινδυνεύει να χάσει την υποτροφία της, βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας όταν αποκαλύπτεται ότι ο Χιου πέθανε ακριβώς όπως ένας χαρακτήρας σε διήγημά της. Και μετά η Τζες λαμβάνει ένα ανώνυμο μήνυμα στο κινητό με ευχαριστίες για την έμπνευση. Με τον χρόνο να πιέζει, η Τζες γνωρίζει πως, αν δεν λύσει το μυστήριο, θα έχει τελικά κάτι κοινό με τον Χιου Χένρι. Θα εΙναι και εκείνη νεκρή." (Από το οπισθόφυλλο)

Ανέκαθεν ήμουν υποστηρίκτρια της άποψης ότι δε φταίνε πάντα τα παιδιά, αλλά ο τρόπος που οι γονείς τους επιλέγουν να τα μεγαλώσουν (εντός κι εκτός εισαγωγικών) και παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους, αλλά και στο να κατανοούν τη διαφορά μεταξύ του καλού και του κακού, του ηθικού και του μη. Φυσικά δεν είναι κανόνας ότι τα παιδιά που προέρχονται από ισχυρά οικονομικές οικογένειες θα έχουν ένα άσχημο χαρακτήρα και θα προβούν σε όχι τόσο καλές πράξεις, αλλά ούτε κι εκείνα τα παιδιά που ανήκουν σε ασθενέστερες οικονομικά τάξεις θα χαρακτηρίζονται από υψηλά ιδανικά και ακλόνητη ηθική. Νομίζω ότι η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, με όρια που δεν είναι πάντα τόσο σαφή κι ευδιάκριτα...

Η συγγραφέας, έχοντας όλα τα παραπάνω κατά νου, φτιάχνει μία ιστορία όπου μας κάνει να αναρωτηθούμε για πολλά και να αναθεωρήσουμε τη στάση μας για άλλα τόσα. Προσωπικά αγάπησα την επιλογή της να ''ντύνει'' τα πρόσωπα της ιστορίας με όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που τα καθιστούν αντιήρωες/αντιηρωίδες. Ναι, έχω κουραστεί με τα πρόσωπα που φέρουν όλα εκείνα τα εξαιρετικά και πανέμορφα χαρακτηριστικά (εξωτερικά κι εσωτερικά). Ναι, θέλω πρόσωπα πιο γήινα και ρεαλιστικά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ναι, με σόκαραν, ως ένα βαθμό, τα όσα διάβαζα ότι συνέβησαν μέσα στο βιβλίο -αναφορικά πάντα με την ηλικία των προσώπων-, αλλά και πάλι, έτσι όπως έχει καταλήξει να είναι η κοινωνία μας, τίποτα δε φαντάζει πια απίθανο. Κι αυτή η διαπίστωση είναι ακόμη πιο τρομακτική...

Γρήγοροι κι έξυπνοι διάλογοι, αμεσότητα αφήγησης, προσαρμοσμένο ύφος ομιλίας, σκέψης και γραφής με δεδομένο ότι μιλάμε για εφήβους/ες, συνεχόμενη ροή γεγονότων, καθώς και ένα γενικότερο κλίμα επηρεασμένο από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα μυστηρίου, το βιβλίο διαβάζεται ευχάριστα και μας δείχνει μία άλλη πλευρά της κοινωνίας και των όσων συμβαίνουν ακριβώς δίπλα μας και ίσως ποτέ να μην το αντιληφθούμε...

Αναζητήστε το! Καλή ανάγνωση.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.

Υ.Γ. Μείνετε συντονισμένοι/ες για το 3ο μέρος του αφιερώματος.