ΤΡΥΠΑ ΣΤΟ ΤΑΒΑΝΙ

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

Ίσως ένα από εκείνα τα λογοτεχνικά είδη, ή πιο σωστά, βιβλία που δε θα σταματήσω ποτέ να διαβάζω -ανεξαρτήτως την κατηγορία στην οποία ανήκουν- είναι οι συλλογές διηγημάτων. Κι αυτό, διότι μέχρι και σήμερα δεν έχει βρεθεί ένα ανάλογο βιβλίο να με απογοητεύσει. Πάντα θα βρω μέσα στις σελίδες του παραπάνω της μίας ιστορίες που θα έρθουν να ακουμπήσουν πάνω στο μυαλό και στην ψυχή μου. Με μεγάλη μου χαρά, ξανασυναντώ τη συγγραφέα Αλέκα Πλακονούρη, μέσα από το νέο της έργο, με τίτλο ''Τρύπα στο ταβάνι''. Μία συλλογή αυτοτελών διηγημάτων που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Μία συλλογή που ο τίτλος της κατάφερε να κερδίσει το ενδιαφέρον και την προσοχή μου από το πρώτο, κιόλας, άκουσμα. Άραγε, τί μπορεί να συμβόλιζε αυτή η ''Τρύπα στο ταβάνι''; Όφειλα να τη δω μέσα από μία κυριολεκτική, ή, μεταφορική έννοια; Ή μήπως ο πιο ορθός τρόπος προσέγγισης να ήταν ένα ''πάντρεμα'' και των δύο; 

Για μένα το ευφυές και διαδραστικό ''παιχνίδι'' της ανάγνωσης μεταξύ εμού και του βιβλίου είχε ήδη ξεκινήσει κι έμοιαζε πολύ ελπιδοφόρο ως προς την ικανοποίηση των αναγνωστικών μου απαιτήσεων. Αυτή η ''Τρύπα στο ταβάνι'' φάνταζε σαν μία πύλη, η οποία είτε θα μπορούσε να με ''καταπιεί'' ολόκληρη μέσα στο χάος της δίνης της είτε να λειτουργήσει ως μία ασφαλής έξοδος διαφυγής από όλα εκείνα που με κρατούσαν δέσμια, εντός κι εκτός εισαγωγικών και με καταπίεζαν τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Διότι, σκοπός της λογοτεχνίας είναι να μας απελευθερώνει. Να ξεδιψά την ψυχή και να ''ανοίγει'' τη σκέψη μας. Και η συγγραφέας μέσω αυτών των περιεκτικών, μα τόσο πλούσιων από άποψη νοημάτων, διηγημάτων το καταφέρνει σε πολύ μεγάλο βαθμό...

''Πώς αποχωρίζεσαι μια Κάρμεν; Χάνονται τάχα οι μεταξωτές λέξεις; Ποια ήταν η άγνωστη έγκυος; Πώς τελειώνει ένα μεταμεσονύκτιο γλέντι; Πού πήγαν τα ρούχα της; Σε τι χρησιμεύουν οι ξύλινες σκάλες;

Μια Γαλήνη παράξενη, μια τρύπα στο ταβάνι, το κλικ του διακόπτη, τσεκούρια που στροβιλίζονται στο βαθύτερο χάος, ένα κορίτσι αφοσιωμένο στο θέατρο, μια λυγερή στην πέρα πλαγιά, ένα κλεμμένο φορτηγό, η τρελή μια νύχτα στο Χάραμα, οι δύο αδελφές κι ο Νυμφίος, ένα δανεικό σπίτι, το είδωλό της στον φθαρμένο καθρέφτη.

Μια στιγμή ευτυχίας, ένα βιογραφικό σημείωμα, ένας αποχαιρετισμός, μια εκδίκηση, η φυσαρμόνικα που παίζει είκοσι χρόνια, ανοίκειες προσωπίδες, ο χορός μιας αραχνούλας στο δίχτυ της, ένα χαμόγελο-μαχαίρι, το πρώτο ζωντανό ακέφαλο σώμα, η τρομερή νεροφαγιά.

Το χαμόγελο των κούρων, ο δράκος των βράχων, αυγουστιάτικες φρυκτωρίες, ένα άλογο που καλπάζει στα όνειρα, ένας κήπος με κάκτους, μια γυναίκα με μάτια ψαριού, ο πελαργός στο κεφαλόσκαλο, τα συρτάρια του αμετάθετου χρόνου, ένα γράμμα από το 1929. Αν αγκαλιαστούμε, δεν θα πεθάνουμε, το κάλεσμα των σύννεφων, τα αγρίμια και η ποίηση, ωσεί παρούσα για πάντα." (Από το οπισθόφυλλο)

Αγάπησα τόσο την ατομικότητα όσο και τη συλλογικότητα που διακρίνει καθένα από αυτά τα διηγήματα. Ένιωθα λες κι απευθύνονταν αποκλειστικά σε μένα και σε όλους κι όλες τους αναγνώστες και τις αναγνώστριες την ίδια στιγμή. Ταυτόχρονα κάθε διήγημα μπορεί και ασκεί μία διαφορετική επιρροή στον καθέναν και στην καθεμία ξεχωριστά και όλοι κι όλες, εντέλει, να καταφέρνουν να λάβουν το ίδιο μήνυμα. Κι όλα αυτά μέσα από μία γραφή ρέουσα που κινείται μεταξύ πρωτοπρόσωπης και τριτοπρόσωπης αφήγησης (υπάρχει αφήγηση και σε δεύτερο πρόσωπο σε μερικά εκ των διηγημάτων) που (απο)καλύπτει σκέψεις, όνειρα, πάθη, λάθη, ευτυχία, πόνο, ελπίδα, καταπίεση, απελευθέρωση και λοιπά κοινωνικά ζητήματα που μας απασχολούν σε μικρότερο, ή, σε μεγαλύτερο βαθμό...

Ένα ακόμη στοιχείο της παρούσας συλλογής, που με ικανοποίησε πολύ, ήταν το γεγονός ότι όλα τα πρόσωπα που θα πρωταγωνιστήσουν μέσα στις ιστορίες είναι τόσο αληθοφανή και απτά από όλους κι όλες, πράγμα που μας βοηθά να δούμε τους εαυτούς μας μέσω εκείνων. Το οξυδερκές χιούμορ εναλλάσσεται, αρμονικά, με την σκληρή αλήθεια, ενώ μας επιτρέπει να ''δραπευτεύσουμε'' διατηρώντας σε εξαιρετική κατάσταση τις ισορροπίες μεταξύ του κενού που χωρίζει -ίσως και να ενώνει ( ; )- την πραγματικότητα με τη φαντασία. Εν κατακλείδι, εδώ έχουμε να κάνουμε με μία συλλογή διηγημάτων που διαβάζεται με μία ανάσα και μας κάνει να δούμε πολλά και πέρα από τα προφανή. Να κοιτάξουμε βαθειά μέσα στα σκοτάδια της ζωής, μα και των ανθρώπινων ψυχών κι εντέλει, να στρέψουμε το βλέμμα μας προς το φως με την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο...

Αναζητήστε το! Καλή ανάγνωση.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.